Paulus Mbangu het die Rundu- landelike kiesafdeling in 2020 gewen. Foto verskaf
Paulus Mbangu het die Rundu- landelike kiesafdeling in 2020 gewen. Foto verskaf

Minder kandidate vir verkiesing

Onafhanklike kandidate daal met 26% sedert 2020
Wonder Guchu
Die aantal kandidate wat aan Namibië se plaaslike owerhede- en streekverkiesings deelneem, het verminder in vergelyking met vorige meningspeilings, met beide politieke party- en onafhanklike nominasies wat \\'n afwaartse neiging toon.

Volgens die Verkiesingskommissie van Namibië (ECN) is \\'n totaal van 456 kandidate wat 20 politieke partye verteenwoordig en 68 onafhanklike kandidate bevestig om aan die verkiesings op 26 November 2025 deel te neem.

Dit is \\'n afname van die 2020-verkiesing, wat 503 kandidate gehad het, insluitend 92 onafhanklikes wat uit 18 politieke partye en 13 verenigings getrek is.

In 2020 was die geregistreerde kieserstelling vir daardie verkiesings 1 375 640. Vir die 2025-verkiesings het die ECN \\'n totaal van 1 499 449 geregistreerde kiesers bevestig. Namibië het 14 streekrade en 57 plaaslike owerhede, waar die verkose verteenwoordigers vir die volgende vyf jaar sal dien.

\\'n Totaal van 25 politieke partye en 29 geregistreerde verenigings of organisasies is tans by die ECN geregistreer.

Slegs 20 politieke partye stel egter kandidate in vanjaar se plaaslike owerhede- en streekverkiesings op.

Die Christian Democratic Voice, Monitor Action Group, National Empowerment Fighting Corruption, National Patriotic Front, and the Workers Revolutionary Party neem nie deel aan die 2025-streekraadsverkiesings nie.



MINDER ONAFHANKLIKES

Die aantal onafhanklike kandidate het sedert 2020 met ongeveer 26% gedaal.

Volgens die Instituut vir Openbare Beleidsnavorsing (IPPR) staar onafhanklike kandidate steeds strukturele hindernisse in die gesig, insluitend beperkte veldtoghulpbronne, swak plaaslike netwerke en gevestigde partylojaliteite.

Die IPPR merk op dat die vroegste voorbeeld van \\'n onafhanklike kandidaat wat \\'n streekraadsverkiesing gewen het, Katjanna Kaurivi was, wat in 2015 in die Otjombinde-kiesafdeling verkies is.

In 2020 het nog twee onafhanklikes gevolg: Paulus Mbangu in Rundu- landelike kiesafdeling en Bennety Likulela Busihu in Kongola-kiesafdeling (wat 1 236 stemme ontvang het).

“Die lewe kan moeilik wees vir kiesafdeling-gebaseerde onafhanklikes wat \\'n dominante regerende party aandurf,” meen die IPPR en voeg by dat streekrade relatief swak strukture binne Namibië se politieke stelsel is.

Hierdie rade speel egter \\'n deurslaggewende grondwetlike rol. Elk van Namibië se 14 streekrade kies drie van sy lede om die streek in die Nasionale Raad, die hoërhuis van die parlement, te verteenwoordig, wat dus uit altesaam 42 raadslede bestaan.

Deur hierdie stelsel beïnvloed streekverkiesingsuitslae direk die samestelling en streekbalans van die Nasionale Raad.

Die IPPR verduidelik dat plaaslike griewe of protesstemme onafhanklikes soms in mededingende posisies dryf, maar Namibië se partystelsel bly diep gewortel. Kiesers keer dikwels terug na lang gevestigde lojaliteite in daaropvolgende verkiesings.

Die instituut herinner dat verskeie inwonersverenigings in die plaaslike owerheidsverkiesings van 1998 sterk presteer het, selfs beheer oor Otavi en Rehoboth oorgeneem het, maar teen die verkiesings van 2004 het die meeste verdwyn.

Ten spyte van hierdie struikelblokke, weerspieël die deelname van 68 onafhanklike kandidate aan die 2025-verkiesings die voortgesette belangstelling van burgers in gemeenskapsgedrewe verteenwoordiging en \\'n begeerte om tradisionele politieke strukture op plaaslike vlak uit te daag.



ECN GEREED

Die ECN het gesê dat voorbereidings vir die verkiesings volgens skedule vorder met kandidaatlyste bevestig en verkiesingsmateriaal in plek.

Die Kommissie het sy verbintenis tot die hou van vrye, regverdige, deursigtige en geloofwaardige verkiesings herbevestig.

Met 1,38 miljoen geregistreerde kiesers in 2020 en 1,5 miljoen geregistreer vir 2025, en kandidaatgetalle wat nou afneem, sal Namibië se plaaslike owerheid- en streek verkiesings op 26 November – wat 14 streekrade, 57 plaaslike owerhede, 25 politieke partye en 29 geregistreerde verenigings dek – beide partylojaliteit en die veerkragtigheid van onafhanklike stemme regoor die land toets.

[email protected]

Kommentaar

Republikein 2025-12-20

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer