Mielies vrot op landerye by Kavango-groenskemas

Die Uvhungu-Vhungu-groenskema in die Kavango-Oosstreek se mielieproduksie is met die helfte verminder weens die onbeskikbaarheid van ’n stroper.

Die plaasbestuurder Floris Smith het in ’n onderhoud met Network Media Hub (NMH) onthul dat die skema nie sy mielies betyds kon oes nie, wat seisoenale aanplantings ontwrig en die produksie drasties verminder het.

“As ek die helfte van die plaas met mielies plant, het ek die helfte van die produksie. Ek behoort nou klaar te wees en te verkoop, maar ek kan nie, want die mielies is nog op die land. Ek wag vir ’n stroper van iemand anders. En dieselfde gebeur weer in Desember. Dis ’n siklus van verlies,” het hy gesê.

Smith het verduidelik dat hoewel die ministerie van landbou, visserye, water en grondhervorming reeds begrotingsgoedkeuring vir sekere ingrypings ontvang het, baie van die uitvoering steeds buite die plaas se beheer lê.

“Die geld is goedgekeur. Maar dit is aan die ministerie en diegene hoër op om dinge te laat gebeur. Ons is verbind tot produksie, maar ons is beperk,” het hy gesê.



KORINGPRODUKSIE

“Ons is gereed om alles teen die einde van die jaar in produksie te plaas,” het hy bygevoeg en opgemerk dat koringaanplanting tans aan die gang is.

“As alles goed gaan, sal alle koring binne die volgende tien dae in die grond wees en besproei word.”

Smith het egter gesê dat koringverbouing sy eie risiko’s en beperkings inhou.

“Jy dobbel elke jaar met ryp. As dit op die verkeerde tyd kom, soos tydens bestuiwing, verloor jy alles,” het hy gewaarsku.

Boonop weeg logistieke struikelblokke ook swaar. “Die enigste mark vir koring is in Windhoek. Dis 700 kilometer ver per vragmotor. En daar is slegs twee meulemaatskappye.”

Gevra of ’n meule-aanleg op Rundu sou help, was Smith realisties: “’n Fasiliteit soos daardie kos miljoene en vereis ’n bestendige voorraad. Selfs die grootste produsente op Mariental het nie hul eie meule nie.”

Smith het beklemtoon dat die plaasspan, ten spyte van infrastruktuur- en burokratiese uitdagings, steeds toegewyd bly.

“Jy het my binne-in ’n trekker gevind,” het hy gesê. “Ons rol is om aan te hou produseer met wat ons het. Maar dit kan net tot ’n sekere punt gaan.”



GEBREK AAN IMPLEMENTE

Sy kommer weerspieël dié wat verlede week deur Mutero Joseph, die bestuurder van die Shadikongoro-groenskema, geopper is, wat ook die gebrek aan basiese landbou-implemente betreur het.

Met 290 hektaar mielies wat wag om geoes te word en geen stroper in sig nie, het Joseph gewaarsku dat die mielies op die landerye besig is om te vrek.

Die adjunkminister van landbou, Ruth Masake, wat verlede week die Shadikongoro-projek besoek het, het die dringendheid erken.

Sy het groenskemabestuurders aangespoor om nie in stilte te sukkel nie, maar om die ministerie deur die regte kanale te nader.

“Ek sal help om ’n stroper vir Shadikongoro te bekom,” het sy gesê en bestuurders aangeraai om alternatiewe soos huur of leen van ander streke te ondersoek.

Masake het ook die geleentheid gebruik om verantwoordbaarheid binne die ministerie aan te moedig, teen korrupsie gewaarsku en kleinskaalse boere aangespoor om na medium skaal op te gradeer om plek te maak vir ander.

“Niemand moet vir 15 jaar ’n kleinskaalse boer bly nie,” het sy gesê. – [email protected]