‘Vertroue groei in verenigings, wantroue in politieke partye’
November-verkiesings om die draai
Politieke kommentators sê die toename in verenigings wat aan die komende plaaslike owerheidsverkiesings deelneem, dui op ’n groeiende tekort aan vertroue in tradisionele politieke partye.
Namibiërs sal op 26 November 2025 na die stembusse gaan om hul streekraadslede en plaaslike owerheidsverteenwoordigers te kies.
Die Verkiesingskommissie van Namibië (ECN) se hoofverkiesings- en referendumbeampte, Peter Shaama, het vroeër vanjaar die aankondiging gemaak tydens die bekendstelling van die streek- en plaaslike owerheidsverkiesingskalender in Windhoek.
Hy het gesê die tel van stemme en die samestelling van uitslae op kiesafdelingvlak sal van 26 tot 29 November 2025 plaasvind, terwyl die finale verifikasie, samestelling en aankondiging van die nasionale verkiesingsuitslae vir 30 November 2025 vasgestel is.
Volgens die ECN beplan ongeveer 24 verenigings om aan die November-verkiesings deel te neem, wat weerspieël hoeveel inwoners landswyd vertroue in hoofstroompartye verloor het.
‘PARTYPOLITIEK ’N STRUIKELBLOK’
In ’n onderhoud met Network Media Hub (NMH) Vrydag, het die leier van die Association for Localised Interests (Asoli), Joseph Kauandenge, gesê die oplewing van verenigings beklemtoon hierdie tendens.
“Die kwessie wat baie politieke partyleiers nie verstaan of begryp nie, is die feit dat partypolitiek op die vlak van plaaslike owerhede na die agterdeur geskuif moet word.
“Aangesien plaaslike owerhede met brood-en-botter-kwessies handel, behoort sulke instellings vry van interne partypolitiek te wees.
“Dit is egter ’n feit dat partypolitiek vir die afgelope 35 jaar van ons onafhanklikheid steeds ’n groot struikelblok vir bestuur was en daartoe gelei het dat inwoners se bekommernisse op daardie vlak nie aangespreek is nie,” het Kauandenge gesê.
“Dit is dus geen verrassing dat inwoners in verskeie dorpe dit op hulself geneem het om te sê: ‘Genoeg, ons sal beheer neem oor ons eie sake.’ Trouens, sodra ’n raadslid verkies is, behoort daar geen kwessie van partyverbintenis te wees nie, want daar word van hulle verwag om alle inwoners te dien.
“Tog bly partypolitiek op die een of ander manier steeds die raad se agendas oorheers, wat aanleiding gegee het tot die stigting van soveel verenigings,” het hy gesê.
Die voormalige parlementslid Mike Kavekotora het gesê hy glo verskeie faktore dryf die tendens aan.
“Eerstens wys dit dat politieke partye nie daarin geslaag het om hul beloftes tot die tevredenheid van kiesers na te kom nie.
“Tweedens is daar leiers in die samelewing wat verenigings beskou as ’n manier om die politieke arena te betree sonder om enige tasbare alternatiewe te bied.
“Laastens, sommige lede van die samelewing kom tot gevolgtrekkings sonder om die probleem behoorlik te definieer om die werklike oorsake van die huidige politieke landskap te takel.
“Uiteindelik blyk wat na ’n oplossing lyk, niks meer te wees as ’n fragmentasie van kiesers nie, wat uiteindelik tot die behoud van die status quo lei,” het Kavekotora gesê.
POLITIEKE ONTLEDERS
Politieke ontleder Ndumba Kamwanyah het aan NMH gesê dat die opkoms van verenigings wat aan plaaslike verkiesings deelneem, ’n toenemende wantroue in politieke partye weerspieël.
“Baie mense voel dat hierdie partye nie meer hul belange verteenwoordig nie, daarom wend hulle hul tot kleiner, plaaslike groepe wat hulle glo sal luister en werklike verandering sal bring.
“Dit verbreed die poel van keuses vir kiesers, wat gesond is vir demokrasie.
“Dit kan egter ook die stem tussen eendersdenkende groepe verdeel, wat dit makliker maak vir groter of meer georganiseerde partye om te wen, selfs met minder algehele steun,” het Kamwanyah gesê.
Aktivis Shaun Gariseb het Kamwanyah se sentimente beaam, maar gewaarsku teen die verspreiding van verenigings binne een munisipaliteit.
“Ek dink nie daar is ’n behoefte aan verskeie verenigings in een munisipaliteit wanneer een, twee of hoogstens drie voldoende sou wees nie.
“Die doel van inwonersverenigings is om gesamentlik inwoners se belange te verteenwoordig sonder politieke inmenging. Ons het dit byvoorbeeld uit noodsaaklikheid gedoen en daarom sien jy ons werk saam met bestaande organisasies, gemeenskapsgroepe en leiers.
“Vertroue in politieke partye het beslis afgeneem en dit is omdat hulle nie inwoners se belange, naamlik dienslewering, prioritiseer nie, maar eerder op politiek fokus.
“Politiek moet uit die munisipaliteit verwyder word waar dienslewering ter sprake is. Politici moet op nasionale vlak in die politieke arena speel. Op die oomblik meng die politiek in met dienslewering, want die politiek bepaal dat as diegene in beheer goed presteer, ander op nasionale vlak sekere bepalings kan saboteer om te verhoed dat hulle goed lyk,” het Gariseb gesê.
Hy het gewaarsku dat die publiek ook versigtig moet wees vir opportuniste of mislukte politici wat hulself as verenigings vermom, al het hulle niks gedoen om sake te verbeter toe hulle in die munisipaliteite was nie.
Die akademikus en politieke ontleder Joshua Mario het gesê die groeiende verskuiwing na verenigings kan geïnterpreteer word as ’n verlies aan vertroue in die regering wanneer dit by dienslewering, bestuur en ontwikkeling kom.
– [email protected]
Namibiërs sal op 26 November 2025 na die stembusse gaan om hul streekraadslede en plaaslike owerheidsverteenwoordigers te kies.
Die Verkiesingskommissie van Namibië (ECN) se hoofverkiesings- en referendumbeampte, Peter Shaama, het vroeër vanjaar die aankondiging gemaak tydens die bekendstelling van die streek- en plaaslike owerheidsverkiesingskalender in Windhoek.
Hy het gesê die tel van stemme en die samestelling van uitslae op kiesafdelingvlak sal van 26 tot 29 November 2025 plaasvind, terwyl die finale verifikasie, samestelling en aankondiging van die nasionale verkiesingsuitslae vir 30 November 2025 vasgestel is.
Volgens die ECN beplan ongeveer 24 verenigings om aan die November-verkiesings deel te neem, wat weerspieël hoeveel inwoners landswyd vertroue in hoofstroompartye verloor het.
‘PARTYPOLITIEK ’N STRUIKELBLOK’
In ’n onderhoud met Network Media Hub (NMH) Vrydag, het die leier van die Association for Localised Interests (Asoli), Joseph Kauandenge, gesê die oplewing van verenigings beklemtoon hierdie tendens.
“Die kwessie wat baie politieke partyleiers nie verstaan of begryp nie, is die feit dat partypolitiek op die vlak van plaaslike owerhede na die agterdeur geskuif moet word.
“Aangesien plaaslike owerhede met brood-en-botter-kwessies handel, behoort sulke instellings vry van interne partypolitiek te wees.
“Dit is egter ’n feit dat partypolitiek vir die afgelope 35 jaar van ons onafhanklikheid steeds ’n groot struikelblok vir bestuur was en daartoe gelei het dat inwoners se bekommernisse op daardie vlak nie aangespreek is nie,” het Kauandenge gesê.
“Dit is dus geen verrassing dat inwoners in verskeie dorpe dit op hulself geneem het om te sê: ‘Genoeg, ons sal beheer neem oor ons eie sake.’ Trouens, sodra ’n raadslid verkies is, behoort daar geen kwessie van partyverbintenis te wees nie, want daar word van hulle verwag om alle inwoners te dien.
“Tog bly partypolitiek op die een of ander manier steeds die raad se agendas oorheers, wat aanleiding gegee het tot die stigting van soveel verenigings,” het hy gesê.
Die voormalige parlementslid Mike Kavekotora het gesê hy glo verskeie faktore dryf die tendens aan.
“Eerstens wys dit dat politieke partye nie daarin geslaag het om hul beloftes tot die tevredenheid van kiesers na te kom nie.
“Tweedens is daar leiers in die samelewing wat verenigings beskou as ’n manier om die politieke arena te betree sonder om enige tasbare alternatiewe te bied.
“Laastens, sommige lede van die samelewing kom tot gevolgtrekkings sonder om die probleem behoorlik te definieer om die werklike oorsake van die huidige politieke landskap te takel.
“Uiteindelik blyk wat na ’n oplossing lyk, niks meer te wees as ’n fragmentasie van kiesers nie, wat uiteindelik tot die behoud van die status quo lei,” het Kavekotora gesê.
POLITIEKE ONTLEDERS
Politieke ontleder Ndumba Kamwanyah het aan NMH gesê dat die opkoms van verenigings wat aan plaaslike verkiesings deelneem, ’n toenemende wantroue in politieke partye weerspieël.
“Baie mense voel dat hierdie partye nie meer hul belange verteenwoordig nie, daarom wend hulle hul tot kleiner, plaaslike groepe wat hulle glo sal luister en werklike verandering sal bring.
“Dit verbreed die poel van keuses vir kiesers, wat gesond is vir demokrasie.
“Dit kan egter ook die stem tussen eendersdenkende groepe verdeel, wat dit makliker maak vir groter of meer georganiseerde partye om te wen, selfs met minder algehele steun,” het Kamwanyah gesê.
Aktivis Shaun Gariseb het Kamwanyah se sentimente beaam, maar gewaarsku teen die verspreiding van verenigings binne een munisipaliteit.
“Ek dink nie daar is ’n behoefte aan verskeie verenigings in een munisipaliteit wanneer een, twee of hoogstens drie voldoende sou wees nie.
“Die doel van inwonersverenigings is om gesamentlik inwoners se belange te verteenwoordig sonder politieke inmenging. Ons het dit byvoorbeeld uit noodsaaklikheid gedoen en daarom sien jy ons werk saam met bestaande organisasies, gemeenskapsgroepe en leiers.
“Vertroue in politieke partye het beslis afgeneem en dit is omdat hulle nie inwoners se belange, naamlik dienslewering, prioritiseer nie, maar eerder op politiek fokus.
“Politiek moet uit die munisipaliteit verwyder word waar dienslewering ter sprake is. Politici moet op nasionale vlak in die politieke arena speel. Op die oomblik meng die politiek in met dienslewering, want die politiek bepaal dat as diegene in beheer goed presteer, ander op nasionale vlak sekere bepalings kan saboteer om te verhoed dat hulle goed lyk,” het Gariseb gesê.
Hy het gewaarsku dat die publiek ook versigtig moet wees vir opportuniste of mislukte politici wat hulself as verenigings vermom, al het hulle niks gedoen om sake te verbeter toe hulle in die munisipaliteite was nie.
Die akademikus en politieke ontleder Joshua Mario het gesê die groeiende verskuiwing na verenigings kan geïnterpreteer word as ’n verlies aan vertroue in die regering wanneer dit by dienslewering, bestuur en ontwikkeling kom.
– [email protected]
Kommentaar
Republikein
Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie