‘Morsige’ jaar vir plaaslike media

Van die omstrede skorsings van redakteurs tot ’n daling in die ranglys vir persvryheid en joernaliste wat poog om parlementariërs te word, was 2024 ’n onstuimige jaar vir Namibiese media.Namibië word beskou as een van die voorlopers in mediavryheid dwarsoor die wêreld en word lank reeds geprys omdat hulle persvryheid prioritiseer en verseker dat die media hul werk kan doen in ’n omgewing wat vry is van teistering of intimidasie.Dit was oor die jare bekend as die Afrika-land met die meeste persvryheid en het gemaklik sy plek onder die top-30 lande wêreldwyd behou.Volgens die 2024 Press Freedom Index wat vroeër vanjaar deur Reporters Without Borders (RSF) vrygestel is, het Namibië egter in die tweedeplek op die Afrika-kontinent inbeweeg met Mauritanië wat eerste op die ranglys is. Namibië se plek op die wêreldranglys het van 22 in 2023 tot 34 in 2024 gedaal. Die daling is toegeskryf aan ’n reeks botsings tussen politieke rolspelers en die media.KOMMERWEKKENDDie media-ombudsman, John Nakuta, het gesê Namibië geniet steeds ’n hoë vlak van persvryheid, maar gee toe dat daar gepraat moet word oor die aansienlike daling op die ranglys."Ons het steeds nie fisieke teistering van joernaliste nie – geen joernalis is gearresteer omdat hulle hul werk gedoen het nie en die mediaruimte is steeds vry. Die regering moet gelukgewens word omdat hulle die media toegelaat het om in ’n veilige ruimte te werk," het hy gesê.Wat die mediaranglys betref, het Nakuta gesê die skerp daling is kommerwekkend."Politieke inmenging, veral in die staatsmedia, is geïdentifiseer as een van die oorsake veral as jy die Johnathan Beukes-aangeleentheid in ag neem waar die nasie steeds wonder hoekom hy in die eerste plek geskors is," het hy gesê.Hy het ook die regering se versuim om die Wet op Toegang tot Inligting (ATI) operasioneel te maak, betreur."Die belangrikheid van sulke wetgewing kan nie oorbeklemtoon word nie. Dit is spesifiek kommerwekkend dat die nasionale begroting vir 2024/25 werklik voorsiening gemaak het vir die aanstelling van die inligtingskommissaris en sy/haar adjunk, [maar] dit is steeds nie gedoen nie."Volgens hom is die wet reeds op 28 Desember 2022 gepubliseer, maar dit is al twee jaar later en dit is steeds nie geïmplementeer nie."Dit is ’n teleurstelling vanweë die feit dat die minister van inligting vroeër vanjaar aan die nasie gesê het dat die kantoor van die inligtingskommissaris vanjaar ’n werklikheid sal word," het hy gesê.REDAKTEURS AFGEDANKDie skorsing van New Era se voormalige besturende redakteur, Johnathan Beukes, verlede jaar en sy daaropvolgende skeiding van die koerant verlede maand, het koerantvoorblaaie oorheers met talle lede van die publiek wat eis dat die skorsing opgehef moet word.Beukes is deur sy werkgewer aan die kaak gestel nadat die staatsblad ’n artikel gepubliseer het wat deur sommiges beskou is as kritiek op die land se regstelsel.Ná Beukes se uittrede is Confidence Musariri, die hoof van advertensies by die Namibia Press Agency (Nampa), gesekondeer om as besturende direkteur by die staatskoerant op te tree.Nadat hy minder as ’n week by die koerant gewerk het, is sy sekondering egter deur Nampa se direksie teruggetrek omdat Linus Chata, die uitvoerende hoof van Nampa, glo nie die direksie se goedkeuring gevra het om Musariri na New Era te sekondeer nie. Chata het ’n skriftelike waarskuwing van die direksie ontvang.Die direksie het daarna Nampa se vryskutjoernalis, Charles Tjatindi, gesekondeer om as die nuwe besturende redakteur van New Era op te tree.Verlede week het Namibia Broadcasting Corporation (NBC) ook een van sy redakteurs, Anna Nikodemus, geskors. Dit kom nadat sy op ’n Suid-Afrikaanse televisiestasie ? stelling gemaak het wat verband hou met die nuutverkose president Netumbo Nandi-Ndaitwah se gesondheid.'TOT STILTE GEDWING'Die bekende advokaat Richard Metcalfe, sê Nicodemus se skorsing is ’n voorbeeld van joernaliste wat deur die politieke base tot stilte gedwing word in gevalle waar die base nie hou van wat hulle sê nie."Voordat sy [Nandi-Ndaitwah] die bewind oorneem, moet sy daaraan herinner word dat vryheid van spraak as ’n grondwetlike reg in Namibië gewaarborg is. Wat ’n aanslag op grondwetlike vryheid van spraak wanneer die verkose president ’n bejaarde vrou van 72 is wat beslis nie ’n prentjie van gesondheid vir enige jonger burger is nie," het Metcalfe gesê en bygevoeg dat politici blote sterflinge is onderhewig aan ouderdom, veroudering en dood.“[Nikodemus se skorsing] is net nog ’n geval van die keiser wat duidelik geen klere dra nie en ons moet almal voorgee dat mevrou die verkose president geklee is in ’n aura van gesondheid."Word daar nou van ons verwag om ons te weerhou daarvan om kommentaar te lewer en ons kommer uit te spreek oor die gesondheid van ons leier?"MEDIA TOT POLITIEKVanjaar het verskeie joernaliste ook hul penne, notaboeke en kameras weggebêre om by die land se politieke arena aan te sluit. Vanjaar het die heersende Namibiese joernalis van die jaar Sonja Smith op die Popular Democratic Movement (PDM) se lys as kandidaat tot die Nasionale Vergadering verskyn.Voormalige joernalis by The Namibian en NBC, Julia Nekway, het ook by die politieke wêreld aangesluit nadat sy verkies is om die PDM se jeugvleuel te lei. Sy is ook op die party se Nasionale Vergadering-lys.Smith en Nekwaya beklee onderskeidelik posisies 11 en 22 op die PDM-lys, maar aangesien die party net daarin geslaag het om vyf setels in die Nasionale Vergadering-verkiesing te wen nie, gaan hulle nie parlement toe nie.Een joernalis wat egter ’n setel in die Nasionale Vergadering gewaarborg is, is Tuulikki Abraham, wat by die NBC gewerk het en voorheen ’n verslaggewer vir New Era was.Abraham beklee posisie 31 op Swapo se lys en maak nou gereed om in Maart 2025 as wetgewer ingesweer te word.Kritici het sedertdien die objektiwiteit van die groep voormalige mediapersoonlikhede in hul tyd as joernaliste bevraagteken, veral terwyl hulle oor ander politieke instellings anders as hul eie berig het.– republikein@republikein.com.na

‘Morsige’ jaar vir plaaslike media

Kommentaar

Republikein 2025-11-03

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

‘Morsige’ jaar vir plaaslike media

Kommentaar

Republikein 2025-11-03

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.