SAL: Solidariteit ‘verstom’ oor ras-faktor by afleggings

William Horne – Die Suid-Afrikaanse Lugdiens (SAL) gaan nie net meer as die helfte van sy werknemers afdank nie, hy gaan dit ook volgens ras doen.

Die vakbond Solidariteit het Woensdag gesê dat die lugdiens in sy skokkende afleggingskennisgewing van Maandag aandui dat ras vaardighede kan troef wanneer daar besluit word wie afgedank moet word.

“Ons is verstom,” sê Dirk Hermann, bestuurshoof van Solidariteit, Woensdag in ’n verklaring.

“Die SAL is in die waakeenheid, op die punt om te sterf, en dan is hulle steeds meer bekommerd oor rassesyfers as oor die beste vaardighede.

“Die besluit om ras as ’n kriteria vir die afleggings te gebruik, is immoreel, onwettig en druis in teen die doel van sakeredding,” sê hy.

In die artikel 189-kennisgewing van Maandag sê die sakeredders, Les Matuson en Siviwe Dongwana, dat die bepalings van die Wet op Diensbillikheid ingespan sal word om die rasseprofiel van die oorblywende personeelkorps te verbeter.

“Om historiese wanbalanse behoorlik aan te pak wat verband hou met sekere kollektiewe ooreenkomste wat voordele verbonde aan senioriteit verskans, stel die maatskappy voor dat sulke uitkomste geëvalueer word met inagneming van die Wet op Diensbillikheid wat die billike verteenwoordiging van swart, vroulike en gestremde werknemers verseker,” lui die kennisgewing.

Louise Brugman, woordvoerder van die sakeredders, het Woensdag aan Netwerk24 gesê hulle het geen kommentaar te lewer oor die besluit om die afdankings volgens ras te benader nie.

Volgens Morné Malan, Solidariteit se woordvoerder oor die SAL, is die afleggingskennisgewing nie duidelik oor hoeveel poste in gedrang is nie, maar ’n syfer van 2 379 oortollige poste word wel genoem.

Solidariteit sê die kennisgewing bevestig dat die SAL in ’n benarde finansiële situasie is, maar wys ook hoe noodsaaklik die sakereddingsproses is.

“Die kennisgewing stel dit ook dat die SAL ’n hongersnood aan sekere vaardighede het,” sê die vakbond.

“Om die SAL uit sy nood te red het hy die beste moontlike vaardighede nodig. Jy kan nie as jy sterwend is die ras van die spesialiste wat jou moet red, dikteer nie,” sê Hermann.

“Om ras op enige wyse te gebruik om vaardighede te troef, ondermyn juis die oogmerke van sakeredding. Die SAL mag dalk sy rassesyfers regkry, maar hy gaan gelikwideer word. Die werkers se rasseprofiel gaan reggetrek word, maar almal gaan hul werk verloor.”

Volgens Solidariteit is dit geykte reg dat regstellende aksie nie gebruik kan word om mense af te dank nie.

Die vakbond het ’n skrywe aan die sakeredders gerig waarin geëis word dat die kriteria van ras summier geskrap word.

In die skrywe eis Hermann dat die sakeredders teen Donderdag 12 Maart reageer, anders sal “dringende regsoptrede” volg.

Volgens Solidariteit het die arbeidshof al meermale bevind dat die aangewese groep volgens die Wet op Diensbillikheid nie voorkeur moet kry met afleggings nie. – Netwerk24