Ons Taal: Loop stap

Ons het verlede keer ‘n paar treë gegee om Emelda se vraag te beantwoord en vandag stap ons nog ‘n entjie verder. Sy wou weet wat die verskil is tussen stap en loop. Toe ek ‘n besoekende Nederlandse professor daaroor vra, was sy eerste reaksie: “Dis eintlik ‘n onregverdige vraag, omdat ‘n moedertaalspreker outomaties weet wanneer om watter een te gebruik, sonder om doelbewus ‘n reël daarvoor te ken, maar dis waarom daar woordeboeke is.”

Dit laat my toe dink aan toentertyd se Yellow Pages-advertensie. So, toe laat ek my vingers deur die HAT loop. Daar kry ek ‘n kis vol inligting. Beide werkwoorde beteken om te voet voort te beweeg. Elk het ook ‘n hele paar ander moontlike betekenisse, maar daar is gevalle waar die twee opvallend nie oorvleuel nie.

“Loop” dra die betekenis van in ‘n werkende toestand wees, soos in “my horlosie loop nog” en strekking, soos in “die Middeleeue loop tot ongeveer 1550” of “die bergreeks loop van noord na suid”.

As selfstandige naamwoorde is daar ook oorvleueling en onderskeid. En die woorde kan ook letterlik of figuurlik aangewend word. Jy kan iemand aan sy loop of sy stap uitken.

Maar iemand wat op die stap gaan, verwys na ‘n tog of wandeling en dit beteken iets totaal anders as iemand wat op die loop gaan, met ander woorde, wat baie opgewonde oor iets raak.

Ek was ook geamuseer om te hoor: “Wat stap jy so? Loop eerder.”

Bedoelende die persoon moet stadiger beweeg. My kollega Herman reken “stap” is meer doelgedrewe as “loop”. Hoe reken julle?

Petronella F Genis

[email protected]

Vakgroep Afrikaans

Universiteit van Namibië (Unam)