Mikroleners veg vir groter vryheid
Mikroleners veg vir groter vryheid

Mikroleners veg vir groter vryheid

Uitermatige beheer oor kontantlenings is volgens 'n groep gegriefde mikroleners in stryd met die Grondwet.
Sanet de Waal
Marc Springer – Nuwe wetgewing oor mikro­lenings maak dit volgens talle van dié besighede onmoontlik om sake te doen.

Die Wet op Mikrolenings van 2018 se doelwit was om verantwoordelike leenpraktyke te bevorder.

Die regering dring aan streng beheer is nodig om leners te beskerm. Hierteenoor voer die klaers aan hul kontraktuele vryheid word ingeperk en dat die wet onredelike beperkings plaas op die vryhede om 'n bedryf en beroep te beoefen.

Aiso Cash Loan CC en 25 ander mikroleners het sewe respondente hof toe gesleep, onder wie die staatshoof, eerste minister, prokureur-generaal, die minister van finansies en die waghond vir finansiële diensinstellings, Namfisa.

Regulasies vereis mikroleners moet verskeie stappe nakom om veral diegene met 'n beperkte inkomste en gebrekkige opvoeding teen uitbuiting te beskerm.



REGULASIES

So 'n kontantbank moet byvoorbeeld vooraf vasstel wat die finansiële vermoëns van 'n voornemende lener is. Mikroleners mag net sekere fooie hef, is beperk tot 'n rentekoers van hoogstens 30% en hulle mag ook nie leners vra om enige blanco dokumente te onderteken waarin hulle aan laste blootgestel word of hul regte ophef nie.

Die wet plaas 'n verbod op die toestaan van 'n tweede lening sonder 'n ondersoek na die bekostigbaarheid daarvan vir 'n kliënt.

Daar moet duidelike bewyse wees dat so 'n persoon die lening sal kan terugbetaal.

Mikroleners mag nie regstappe teen kliënte doen sonder om hul vooraf in te lig nie en mag ook nie eiendom van 'n wanbetaler eis as vergoeding nie.

Sulke besighede mag ook nie ­deposito's ontvang of mense se ­bankkaarte of enige identiteitsdokumente hou as waarborg totdat 'n lening vereffen is nie.

'n Eenvoudige kontrak in leketaal moet met elke kliënt gesluit word en leners moet ook state van mikroleners ontvang.



'OORBOORD'

Volgens die klaers is die wet en verskeie gepaardgaande regulasies “ontoelaatbaar, subjektief, uitermate wydlopig, vaag, on­redelik en arbitrêr”.

Die wetsdele en regulasies is volgens hulle in stryd met basiese sake- en ander vryhede wat die Grondwet waarborg.

Die klaers voer ook aan hulle is nie oor die wetgewing geraadpleeg nie.

Al die voorskrifte maak dit volgens hulle basies onmoontlik om 'n klein kontantlenings­besigheid te bedryf.

Die minister van finansies mag byvoorbeeld maksimum leningsbedrae en maksimum terugbe­talingsperiodes bepaal.

Sulke magte gee aan uitvoerende beamptes volgens die klaers die gesag van wetgewers.

Die klaers betwis die verbod om lenings toe te staan wat iemand glo nie sal kan bekostig nie. Hulle voer aan mense het byvoorbeeld ander bronne van ­inkomste as hul salaris.

Die mikroleners sê dit is dikwels onmoontlik om vooraf die krediet­waardigheid van 'n lener te bepaal.

Hulle kritiseer ook die vae vereistes dat eienaars van 'n mikroleningsbesigheid oor die nodige ondervinding moet beskik, onkreukbaar van karakter moet wees en oor professionele ­integriteit, omsigtigheid en talle ander vaardighede en eienskappe moet beskik.



BOETES

Strawwe vir die oortreding van die wet is volgens die klaers ook oordrewe.

Die wet skryf 'n boete van tot N$500 000 voor, gekombineer met tot vyf jaar se tronkstraf vir enige “administratiewe oortreding”.

Mikroleners daag ook die bepaling uit dat registrasie van hul besighede deur openbare belang bepaal word. Namfisa moet ook vooraf seker wees 'n mikrolener voldoen aan alle standaarde en dat so 'n besigheid nie die wet sal oortree nie.

Die mag van 'n inspekteur om in enige stadium toegang tot 'n mikrolener se boeke te eis en so 'n besigheidsperseel te betree, is volgens die klaers ook onregverdig.

Die saak dien voor regter Boas Usiku en is weer vir 30 Junie op die hofrol nadat 'n bemiddelingsvergadering wat op 26 Mei moes plaasvind, gekanselleer is.

[email protected]

Kommentaar

Republikein 2024-04-27

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Brighton 0 vs 4 Manchester City | Manchester United 4 vs 2 Sheffield United | Everton 2 vs 0 Liverpool | Crystal Palace 2 vs 0 Newcastle | Wolves 0 vs 1 Bournemouth LaLiga: Real Sociedad 0 vs 1 Real Madrid SerieA: Frosinone 3 vs 0 Salernitana | Udinese 1 vs 2 AS Roma European Championships Qualifying: Queens Park Rangers 4 vs 0 Leeds United | Coventry City 2 vs 3 Hull City English Championship: Queens Park Rangers 4 vs 0 Leeds United | Coventry City 2 vs 3 Hull City Katima Mulilo: 16° | 33° Rundu: 16° | 33° Eenhana: 16° | 35° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 17° | 35° Tsumeb: 18° | 32° Otjiwarongo: 14° | 31° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 29° Gobabis: 18° | 30° Henties Bay: 15° | 22° Wind speed: 21km/h, Wind direction: S, Low tide: 11:03, High tide: 05:02, Low Tide: 23:14, High tide: 17:32 Swakopmund: 15° | 18° Wind speed: 23km/h, Wind direction: SW, Low tide: 11:01, High tide: 05:00, Low Tide: 23:12, High tide: 17:30 Walvis Bay: 16° | 26° Wind speed: 28km/h, Wind direction: SW, Low tide: 11:01, High tide: 04:59, Low Tide: 23:12, High tide: 17:29 Rehoboth: 17° | 31° Mariental: 20° | 34° Keetmanshoop: 22° | 34° Aranos: 20° | 33° Lüderitz: 13° | 24° Ariamsvlei: 20° | 35° Oranjemund: 17° | 30° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 18° | 27° Lubumbashi: 11° | 25° Mbabane: 13° | 17° Maseru: 9° | 23° Antananarivo: 14° | 27° Lilongwe: 14° | 26° Maputo: 18° | 25° Windhoek: 15° | 29° Cape Town: 15° | 27° Durban: 17° | 22° Johannesburg: 15° | 23° Dar es Salaam: 23° | 31° Lusaka: 17° | 26° Harare: 14° | 26° Currency: GBP to NAD 23.44 | EUR to NAD 20.1 | CNY to NAD 2.59 | USD to NAD 18.8 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.32 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.7 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.66 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.22 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.79 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 134.48 | USD to NGN 1329.44 | USD to ZAR 18.78 | USD to ZMW 26.5 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74329.37 Down -0.25% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1642.69 Up +6.30% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13346.81 Up +0.49% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 338.05/OZ UP +0.31% | Copper US$ 4.54/lb UP +0.71% | Zinc US$ 2 869.50/T UP 0.15% | Brent Crude Oil US$ 88.96/BBP UP +0.08% | Platinum US$ 913.47/OZ DOWN -0.0026 Sport results: Premier League: Brighton 0 vs 4 Manchester City | Manchester United 4 vs 2 Sheffield United | Everton 2 vs 0 Liverpool | Crystal Palace 2 vs 0 Newcastle | Wolves 0 vs 1 Bournemouth LaLiga: Real Sociedad 0 vs 1 Real Madrid SerieA: Frosinone 3 vs 0 Salernitana | Udinese 1 vs 2 AS Roma European Championships Qualifying: Queens Park Rangers 4 vs 0 Leeds United | Coventry City 2 vs 3 Hull City English Championship: Queens Park Rangers 4 vs 0 Leeds United | Coventry City 2 vs 3 Hull City Weather: Katima Mulilo: 16° | 33° Rundu: 16° | 33° Eenhana: 16° | 35° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 17° | 35° Tsumeb: 18° | 32° Otjiwarongo: 14° | 31° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 29° Gobabis: 18° | 30° Henties Bay: 15° | 22° Wind speed: 21km/h, Wind direction: S, Low tide: 11:03, High tide: 05:02, Low Tide: 23:14, High tide: 17:32 Swakopmund: 15° | 18° Wind speed: 23km/h, Wind direction: SW, Low tide: 11:01, High tide: 05:00, Low Tide: 23:12, High tide: 17:30 Walvis Bay: 16° | 26° Wind speed: 28km/h, Wind direction: SW, Low tide: 11:01, High tide: 04:59, Low Tide: 23:12, High tide: 17:29 Rehoboth: 17° | 31° Mariental: 20° | 34° Keetmanshoop: 22° | 34° Aranos: 20° | 33° Lüderitz: 13° | 24° Ariamsvlei: 20° | 35° Oranjemund: 17° | 30° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 18° | 27° Lubumbashi: 11° | 25° Mbabane: 13° | 17° Maseru: 9° | 23° Antananarivo: 14° | 27° Lilongwe: 14° | 26° Maputo: 18° | 25° Windhoek: 15° | 29° Cape Town: 15° | 27° Durban: 17° | 22° Johannesburg: 15° | 23° Dar es Salaam: 23° | 31° Lusaka: 17° | 26° Harare: 14° | 26° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.44 | EUR to NAD 20.1 | CNY to NAD 2.59 | USD to NAD 18.8 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.32 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.7 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.66 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.22 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.79 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 134.48 | USD to NGN 1329.44 | USD to ZAR 18.78 | USD to ZMW 26.5 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74329.37 Down -0.25% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1642.69 Up +6.30% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13346.81 Up +0.49% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 338.05/OZ UP +0.31% | Copper US$ 4.54/lb UP +0.71% | Zinc US$ 2 869.50/T UP 0.15% | Brent Crude Oil US$ 88.96/BBP UP +0.08% | Platinum US$ 913.47/OZ DOWN -0.0026