Masubia-hoofman vra vir waterkanaal by Bukalo

Die hoof van die Masubia tradisionele owerheid, hoofman Kisco Liswani, het ’n beroep op die regering gedoen om ’n kanaal te grawe sodat water vanaf die Zambezi­rivier na die Lyambezimeer gepomp kan word.
Hy het gesê dat die kanaal, wat deur die Bukalo-nedersetting vloei, die binnelandse waterkrisis vir wilde en mak diere kan oplos.
Liswani het dit gesê in ’n toespraak wat Saterdag namens hom gelees is tydens die jaarlike Vwikuhane-kultuurfees en die herdenking van sy 20 jaar as leier van die Masubiastam.
Sy beroep volg nadat dit bekend geword het sowat 100 seekoeie en krokodille is gestrand nadat stroompies in die Lyn­yanti- en Sibbinda-kiesafdeling ná swak reënval in die streek vinnig opdroog.
“Ons was altyd van mening dat ’n waterkanaal van die Zambezi­rivier deur Bukalo gebruik kan word om water in die Lyambezimeer te pomp, want dit sal in ’n groot mate met die binnelandse waterkrisis vir wilde en maak diere help,” het hy gesê.
Liswani het bygevoeg dat die waterkanaal ook ’n betroubare en voldoende bronwater vir gemeenskappe sal wees, en hulle in staat sal stel om tuine en landerye in die tradisionele mieliestreke van Chilumbi, Muyako, Zilitene, Mahundu, Ibbu, Mutikitila te besproei.
Die verskaffing van water sal ook die bekende Zambezi tilapia bewaar.
“Ons doen ’n beroep op die toepaslike ministeries om die gesprek oor die waterkanaal te hervat in die lig van die heersende droogte en om die jaarlikse vloedwater, wat in die vloedvlakte verlore gaan, op te gaar en te gebruik.”
Liswani het verder versoek dat die opdroging stroomop van die Kwandorivier ondersoek word om seker te maak geen aktiwiteite wat die vloei van die water stroomaf verminder, neem daar toe nie.
Die Kwandorivier voed die Lyambezimeer deur die Choberivier.
By die geleentheid het die hoofman ook sy onderdane bedank vir die vertroue en ondersteuning wat hulle in hom geplaas het as leier sedert hy die hoofmanskap in 1996 van sy oorlede broer, Joshua Mutwa MoraLiswani, oorgeneem het.
Hy sê baie het verander ten opsigte van ontwikkelingsprojekte en -programme wat skoon water, skole, paaie, gesondheidsentrums en die elektrifisering van die platteland in die onderskeie streke binne sy jurisdiksie insluit.
Liswani het gesê dat vooruitgang soos dié van die padnetwerke na die ooste van die vloedvlakte, baie waardeer word.
“Ek kyk terug na die laaste 20 kort jare, met diep en opregte dankbaarheid en waardering.”
Liswani het ook die verskillende tradisionele owerhede in die Zambezistreek versoek om saam te werk aan die maatskaplike vooruitgang van die gemeenskappe wat hulle lei.
“Ek vra vir groter eenheid en samewerking tussen al vier die tradisionele owerhede in die streek, veral op die vlak van die leiersforum. Net as ons saamwerk, sal ons die bose plaag van die toenemende stamtwis en skeiding kan bestry.”
Intussen het die minister van die omgewing en toerisme, mnr. Pohamba Shifeta, gesê die seekoeie en krokodille is nie in onmiddellike gevaar nie, maar daar moet wel spoedig opgetree word.
Hy en sy afvaardiging het Saterdag die Bamunu kommunale bewaringsgebied besoek om die rivierkanaal tussen die Sibbinda- en Linyanti-kiesafdeling te besoek.
Shifeta sê voorlopige ondersoeke dui aan dat die kanaal vinnig besig is om op te droog, maar dit kan met ondergrondse water hervul word.
“Dit huidige situasie is dat die kanaal wat meer as 200 seekoeie en krokodille huisves, diep is, maar nie breed genoeg is om hulle almal te akkommodeer nie,” het die minister gesê.
- Nampa