Geingob sê oor grondbelasting

Denver Kisting



President Hage Geingob het gistermiddag by monde van sy woordvoerder, dr. Alfredo Hengari, gesê hy glo in die onafhanklikheid van die regbank en die oppergesag van die reg.

“Hierdie is die hoofpilare van ons grondwetlike demokrasie.”

Dít was die president se eerste reaksie ná die adjunk-waardeerder-generaal, mnr. Protasius Thomas, se omstrede uitlatings oor 'n onlangse grondbelastinguitspraak.

Thomas het gister gesê hy volstaan by sy vroeë uitlatings dat die adjunk-regter-president Hosea Angula homself van die grondbelastingsaak moes verskoon.

Volgens Thomas is sy mening geen aanval op die regbank nie, maar hy het dit teen 'n regter wat na bewering te midde van 'n botsing van belange op die bank gebly het.

“Ons is nie teen die regbank nie. Maar ek ken die basiese reg.

“As ek weet dat ek belange het wat 'n botsing van belange meebring, kan ek nie (by 'n saak) betrokke wees nie.”

Thomas het verlede week onder skoot gekom toe die genootskap van advokate 'n beroep op president Hage Geingob gedoen het om homself, namens die regering, van Thomas se uitlatings te distansieer.

Die balie voer aan Thomas ondermyn die grondwetlike onafhanklikheid van die regbank.

Luidens 'n sterk bewoorde verklaring van die balie is Thomas se aanmerkings, wat hy verlede week tydens 'n ontbytprogram op nasionale televisie gemaak en intussen aan Republikein herhaal het, 'n ongeoorloofde aanval op die integriteit van 'n regter.

Ondanks 'n hofbevel wat die betaling van grondbelasting uitstel, is daar boere wat reeds hul opgawes ingedien en betaal het.

Só sê die adjunk-waardeerder-generaal, mnr. Protasius Thomas. Trouens, het Thomas gistermiddag gesê, dié boere het reeds sowat N$1,4 miljoen se grondbelasting betaal. Hy sê die ministerie van grondhervorming “het nie die reg om vir boere te sê om nie te betaal nie”.

Dié bedrag is egter 'n druppel in die emmer van die meer as N$80 miljoen wat Thomas aanvoer die regering tydelik aan belastinggeld verbeur.

Mnr. Ryno van der Merwe, president van die Namibië Landbou-unie (NLU), sê daar is sowat 1 800 boere wat beswaar gemaak het teen die grondwaardasies op grond waarvan hulle vir grondbelasting aangeslaan word.

“Ons weet egter daar is boere wat gesê het hulle gaan die belasting wat hulle teen 30 Maart aan die regering verskuldig is, nou betaal. Hoeveel (daar van) hulle is, weet ons egter nie,” het hy by navraag gesê.

Intussen het Thomas gister gesê advertensies wat vandeesweek in die media verskyn het waarin boere opnuut daaraan herinner word om teen 30 Maart hul grondbelasting te vereffen, is 'n oorsig en nie minagting van die hofbevel nie. Hy sê die advertensies is, soos aangedui, reeds in November 2017 uitgereik, en is egter nie sedertdien gekanselleer nie.

Thomas het verlede week gesê die hofuitspraak wat die betaling van grondbelasting ten bedrae van nagenoeg N$80 miljoen uitstel, plaas grondhervorming op die spel.

Regter Angula het in Februarie gelas grondbelasting mag nie gehef word nie weens die vermeende onregmatigtighede van en ongerymdhede met die berekening van grondwaardes, en die redelike veronderstelling dat boere daardeur skade sal ly.

Hy het 'n interdik uitgereik teen enige aanslag van grondbelasting op kommersiële landbougrond wat ingevolge die omstrede voorlopige hoofwaardasierol van 1 April 2012 betaalbaar is. Dit is hangende hersieningsprosedures oor besware wat verlede jaar in die waardasiehof aangeteken is.