Burgers moet by maak van wette betrek word

Die Regshulpsentrum en die Hanns Seidel-stigting samel inligting oor die maak van wette in en wil dit aan gewone burgers beskikbaar stel.
Augetto Graig
Augetto Graig



Namibiese burgers moet meer betrokke raak by die proses waartydens landswette gemaak word.

Volgens me. Anel van der Vyver, sekretaris van die kabinetskomitee vir wetgewing, is Namibiërs se bydrae tot die maak van wette erg beperk.

“Dit is iets waarna ons kyk,” het sy gesê.

Die komitee het met 'n nuwe benadering vir die lang proses vorendag gekom, wat die komiteesekretaris aan die stuur van sake sal plaas.

“Dit is nog nie aan die kabinet voorgelê nie, ons konsulteer nog daaroor en sal die voorlegging met sorg moet opstel,” het sy gesê.

Die nuwe proses sal gewone burgers meer geleenthede bied om insette in nuwe wetgewing te lewer.

Van der Vyver het gesê daar sal voorgestel word dat burgers tot die aanvanklike gesprek oor ­wetsontwerpe toetree, asook wanneer dit in die Nasionale Vergadering (NV) ter tafel gelê word, en weer eens wanneer die wetgewing onder toepaslike staande parlementskomitees se aandag gebring word.

Heelwat verwarring bestaan oor presies waar en wanneer gewone burgers insette kan lewer.

Van der Vyver sê selfs sy vind dit tans moeilik om wetgewing wat nog nie goedgekeur is nie, binne die proses “op te spoor”.

Dít ten spyte van regeringsriglyn 1 van 1993 (uit die Staatskoerant 583 van 5 Februarie 1993) wat die proses met betrekking tot die skep van nuwe wette uiteensit.

Daarin word kabinetskomitees se sentrale rol in die opstel van Namibiese wette beklemtoon.

'n Voorbeeld hiervan is die ­verwagte kinderbeskermingswet wat sloer weens 'n tekort aan wetsopstellers.

Van der Vyver sê voorlopige vergaderings hieroor sal na verwagting teen Julie met lede van die ministerie van justisie se direktoraat van wetsopstellers oor die kinderbeskermingswet se vordering gehou word.

Volgens me. Dianne Hubbard, ­koördineerder verbonde aan die Regs­hulpsentrum (LAC), is rolspelers wel tydens die opstel van dié wets­ontwerp geraadpleeg.

“Die wetsontwerp op kindersorg en -beskerming is 'n hoogtepunt in terme van breër betrokkenheid by die proses,” het sy gesê.

“Dit was byna 'n openbare-private vennootskap tussen die ministerie van geslagsgelykheid en kinderwelsyn, die LAC en Unicef (die Verenigde Nasies se kinderfonds). Dit het baie tyd en baie geld gekos. Ons skat 40% van die bevolking is bereik van wie 30% kinders of jeugdiges was,” het sy gesê.

Hubbard en Van der Vyver was ­eregaste en sprekers by die ­onlangse bekendstelling van pamflette wat die LAC saam met die Hanns Seidel-stigting saamgestel het om gemeenskaps­organisasies en gewone burgers oor aanbevelings met betrekking tot wetsontwerpe in te lig.

Die parlementslid me. Jennifer van den Heever was ook by die geleentheid teenwoordig, asook me. Naita Hishoono, direkteur van die Namibiese Instituut vir Demokrasie (NID).

“Die burgerlike samelewing is almal. Ons het nieregeringsorganisasies, maar ek sou meer betrokkenheid wou hê van die sakewêreld, van die kerke. Ons verwelkom die regering se poging om openbare betrokkenheid te institusionaliseer. Vir openbare betrokkenheid om doeltreffend te wees, moet voorbereiding getref word. Maak agtergrondinligting vir die publiek toeganklik. Maak dit maklik vir mense om insette te lewer en vra goeie vrae. Doen navorsing om beter vrae te kan vra,” het sy gesê.

Van den Heever het pogings tot meer betrokkenheid verwelkom.

“Dit is belangrik dat die samelewing en die gemeenskap daagliks insette moet lewer. Vir wetsontwerpe het ons dié insette nodig,” het sy gesê.

Volgens Hishoono moet die publiek ook hul kant bring deur hulself te vergewis van aanbevelings, wetskepping en openbare betrokkenheid.

Een oplossing is om die inligting met skoolleerlinge te deel, het sy gesê.

Die NID gaan 'n projek van stapel stuur waartydens pamflette, wat op navorsing gebaseer is, aan graad 10- en graad 11-leerlinge verskaf sal word, het sy gesê.

Dié inligting sal ook op die LAC en die Hanns Seidel-stigting se webwerwe of by hul kantore beskikbaar wees.

Kommentaar

Republikein 2024-04-26

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Brighton 0 vs 4 Manchester City | Manchester United 4 vs 2 Sheffield United | Everton 2 vs 0 Liverpool | Crystal Palace 2 vs 0 Newcastle | Wolves 0 vs 1 Bournemouth | Arsenal 5 vs 0 Chelsea SerieA: Udinese 1 vs 2 AS Roma European Championships Qualifying: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton English Championship: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton Katima Mulilo: 16° | 33° Rundu: 16° | 33° Eenhana: 16° | 35° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 17° | 35° Tsumeb: 18° | 32° Otjiwarongo: 14° | 31° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 29° Gobabis: 18° | 30° Henties Bay: 15° | 22° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 10:31, High tide: 04:30, Low Tide: 22:38, High tide: 16:57 Swakopmund: 15° | 18° Wind speed: 28km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:29, High tide: 04:28, Low Tide: 22:36, High tide: 16:55 Walvis Bay: 16° | 26° Wind speed: 34km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:29, High tide: 04:27, Low Tide: 22:36, High tide: 16:54 Rehoboth: 17° | 31° Mariental: 20° | 34° Keetmanshoop: 22° | 34° Aranos: 20° | 33° Lüderitz: 13° | 24° Ariamsvlei: 20° | 35° Oranjemund: 17° | 30° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 18° | 27° Lubumbashi: 11° | 25° Mbabane: 13° | 17° Maseru: 9° | 23° Antananarivo: 14° | 27° Lilongwe: 14° | 26° Maputo: 18° | 25° Windhoek: 15° | 29° Cape Town: 15° | 27° Durban: 17° | 22° Johannesburg: 15° | 23° Dar es Salaam: 23° | 31° Lusaka: 17° | 26° Harare: 14° | 26° Currency: GBP to NAD 23.46 | EUR to NAD 20.12 | CNY to NAD 2.6 | USD to NAD 18.81 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.71 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.68 | RUB to NAD 0.21 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.22 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.79 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 134.48 | USD to NGN 1329.44 | USD to ZAR 18.81 | USD to ZMW 26.6 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74329.37 Down -0.25% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1642.69 Up +6.30% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13346.81 Up +0.49% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 337.40/OZ UP +0.29% | Copper US$ 4.53/lb UP +0.47% | Zinc US$ 2 869.50/T UP 0.15% | Brent Crude Oil US$ 88.92/BBP UP +0.03% | Platinum US$ 910.95/OZ DOWN -0.0054 Sport results: Premier League: Brighton 0 vs 4 Manchester City | Manchester United 4 vs 2 Sheffield United | Everton 2 vs 0 Liverpool | Crystal Palace 2 vs 0 Newcastle | Wolves 0 vs 1 Bournemouth | Arsenal 5 vs 0 Chelsea SerieA: Udinese 1 vs 2 AS Roma European Championships Qualifying: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton English Championship: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton Weather: Katima Mulilo: 16° | 33° Rundu: 16° | 33° Eenhana: 16° | 35° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 17° | 35° Tsumeb: 18° | 32° Otjiwarongo: 14° | 31° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 29° Gobabis: 18° | 30° Henties Bay: 15° | 22° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 10:31, High tide: 04:30, Low Tide: 22:38, High tide: 16:57 Swakopmund: 15° | 18° Wind speed: 28km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:29, High tide: 04:28, Low Tide: 22:36, High tide: 16:55 Walvis Bay: 16° | 26° Wind speed: 34km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:29, High tide: 04:27, Low Tide: 22:36, High tide: 16:54 Rehoboth: 17° | 31° Mariental: 20° | 34° Keetmanshoop: 22° | 34° Aranos: 20° | 33° Lüderitz: 13° | 24° Ariamsvlei: 20° | 35° Oranjemund: 17° | 30° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 18° | 27° Lubumbashi: 11° | 25° Mbabane: 13° | 17° Maseru: 9° | 23° Antananarivo: 14° | 27° Lilongwe: 14° | 26° Maputo: 18° | 25° Windhoek: 15° | 29° Cape Town: 15° | 27° Durban: 17° | 22° Johannesburg: 15° | 23° Dar es Salaam: 23° | 31° Lusaka: 17° | 26° Harare: 14° | 26° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.46 | EUR to NAD 20.12 | CNY to NAD 2.6 | USD to NAD 18.81 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.71 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.68 | RUB to NAD 0.21 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.22 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.79 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 134.48 | USD to NGN 1329.44 | USD to ZAR 18.81 | USD to ZMW 26.6 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74329.37 Down -0.25% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1642.69 Up +6.30% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13346.81 Up +0.49% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 337.40/OZ UP +0.29% | Copper US$ 4.53/lb UP +0.47% | Zinc US$ 2 869.50/T UP 0.15% | Brent Crude Oil US$ 88.92/BBP UP +0.03% | Platinum US$ 910.95/OZ DOWN -0.0054