• Tuisblad
  • Menings
  • Leierskap vir leke – Werknemerbetrokkenheid: Is bestuursvaardighede die probleem?
Annemarie Schullenbach
Annemarie Schullenbach

Leierskap vir leke – Werknemerbetrokkenheid: Is bestuursvaardighede die probleem?

“Bestuursontwikkeling moenie ’n nagedagte wees nie, dit moet kern tot ’n sakestrategie wees.”



– Gallup se 2025-verslag oor die stand van die globale werkplek



Gallup se jaarlikse verslag oor die stand van die globale werkplek het gewys dat in 2024, 70% van werknemerbetrokkenheid (employee engagement) aan die optrede van bestuurders toegeskryf word. Nog meer skrikwekkend: Slegs 21% van werknemers wêreldwyd is betrokke (engaged) by hul werk. In Afrika is dit slegs 19% en Namibië – 16%. Lae werknemerbetrokkenheid kos die globale ekonomie ’n ­geraamde U$9,6 triljoen (9% van die wêreld se bruto binnelandse produk).



Wêreldwyd is 50% van werknemers van plan om te bedank – in Afrika is dit 72%. Een van daardie goue ou wyshede lui: Mense verlaat bestuurders, nie maat­skappye nie. Soos die lym tussen die sool en die panele van ’n skoen, is bestuurders die lym tussen die werknemers en die res van die organisasie. ’n Skoen wat nie behoorlik gelym is nie, gaan jy nie juis ver mee loop nie. Inteendeel, swak leiers/bestuurders is die nommer 1-rede waarom werknemers bedank. Werknemers werk nie bloot vir ’n organisasie nie, hulle werk met bestuurders in organisasies.



Bestuurders se leierskapstyl, hul ­kommunikasievaardighede en emosionele ­intelligensie bepaal die sielkundige klimaat binne ’n departement of maat­skappy. Hoe bestuurders hul werknemers hanteer, hoe hulle respek en vertroue betoon en hoe verantwoordbaar hulle optree, beïnvloed dikwels werknemers se prestasie en toewyding.



Dis moeilik om die blaam voor die deur van bestuurders alleen te plaas as mens in ag neem dat slegs 44% van bestuurders enige vorm van bestuursopleiding gehad het.



Nie alle bestuurders besit ’n natuurlike gawe om mense te inspireer en te ontwikkel nie, maar volgens Gallup kan goeie bestuursopleiding bestuurders se eie betrokkenheid by hul werk met 22% verhoog, terwyl bestuurders se welsyn met 32% verbeter.



Daar is verskeie studies wat toon dat leierskapstyl ’n direkte invloed op ­werknemerbetrokkenheid het. Die tran­saksie- en transformasie-leierskapstyle is meer suksesvol om werknemerbetrokkenheid te verhoog as passiewe, onbetrokke style. Transaksionele style werk omdat direkte belonings doeltreffend genoeg is om motivering te verhoog. Dis egter die transformasie-leierskapstyl wat die doeltreffendste is, omdat werknemers hoër vlakke van intrinsieke motivering toon. Daar is genoegsame internasionale navorsing, en enkele akademiese studies in Namibië, wat bevestig dat transformasieleiers groter suksesse bewerkstellig. Die transformasie-leierskapstyl is doeltreffend juis omdat bestuurders op hul navolgers se eie motiverings en doelwitte fokus.



Hier is wenke om werknemerbetrokkenheid deur leierskap te verbeter:



* Maak doelwitte duidelik en verstaanbaar sodat werknemers verstaan hoe hul take by die groter organisasie se toekoms inpas.



* Gee terugvoering wat betekenisvol is, werknemers wil voel dat hulle erken en waardeer word. Gereelde terugvoering van 10 tot 15 minute aan individue het ’n groter impak as ure se vergaderings.



* Fokus op suksesse meer as kritiek. Inspirerende gesprekke skep entoesiasme en toewyding.



* Gee erkenning in die groep en kritiek in die kantoor. Dus, wanneer werknemers suksesvol is, laat almal weet. Wanneer ’n werknemer ’n fout begaan het, laat die werknemer (alleen en direk) weet. Om ’n werknemer voor sy kollegas te verneder, is ’n doodskoot vir produktiwiteit.



Bestuurders vorm werknemers se ­ervarings, toewyding, motiverings en uiteindelik, betrokkenheid. Om in ­bestuursopleiding te belê is nie opsioneel nie, dis strategies.



* Annemarie Schullenbach is ’n navorsings-, besigheids- en bemarkingskonsultant met ’n meestersgraad in ­besigheidsleierskap en veranderingsbestuur van die Namibië Universiteit vir ­Wetenskap en Tegnologie. Sy het meer as 20 jaar se professionele ondervinding in die private en openbare sektor, in leierskap, strategie en navorsingsbepaalde belangstellingsvelde.



– [email protected]* Beste lesers, keuring vir die publikasie van WhatsApp, briewe en alle ander lesersbydraes berus by Republikein. Klagtes oor die diens van private besighede word eers aan die onderneming vir reaksie voorgelê. Die menings van ons lesers en rubriekskrywers verteenwoordig nie noodwendig die standpunt van Republikein nie. Republikein is ’n lid van die Redakteursforum van Namibië (EFN) en onderskryf die etiese kode vir die Namibiese media soos toegepas deur die media-ombudsman.



Kommentaar

Republikein 2025-08-18

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer