Padkospenarie vir verwysingspasiënte

Verskeie pasiënte wat van die Windhoek Sentrale Hospitaal na Oshakati vervoer is, het beweer hulle het slegs twee eiers, ’n klein bottel sap, ’n klein bottel water, drie snye brood en ’n lemoen of appel vir die sewe uur lange reis ontvang.

Dié verwysingspasiënte word elke Maandag van Oshakati na Windhoek vir mediese sorg gebring en reis dan elke Woensdag terug na die Noorde.

Die maatskappy wat die kontrak ontvang het om padkospakkies aan hierdie pasiënte in Windhoek te verskaf, is Nutrifoods, in 'n gesamentlike onderneming met Trade Vest Holding Group. Die kontrak is van krag vanaf 1 April 2024 tot 31 Maart 2027.

’n Bron wat met Network Media Hub (NMH) gepraat het, beweer “daar is ’n groot verskil tussen die padkospakkies wat aan pasiënte by die Windhoek Sentrale Hospitaal en by die Oshakati-staatshospitaal gegee word”.

“In Windhoek bestaan die maaltyd uit slegs drie snye brood, twee eiers, sap en water. Miskien is daar ook ’n appel of ’n lemoen, dis dit.

“Maar as jy dit met Oshakati vergelyk, verskaf hulle twee sappe, twee bottels water, ’n halwe brood, twee stukkies vleis, eiers en selfs twee vrugte. Daar is ’n groot verskil,” het die bron gesê.

“Die een van Windhoek is beslis nie genoeg nie. Stel jou voor, net drie snye brood en nie eens met botter of konfyt nie.

“Oshakati sluit ten minste botter en konfyt in, selfs op die snye van die halwe brood gesmeer. In Windhoek is dit net drie snye brood met geen botter, geen konfyt, niks nie. Net twee eiers, sap en water. Miskien ’n appel of lemoen.”

Die bron het gevra wat pasiënte moet eet as die bus onklaar raak en hulle kos opraak?

“Dis al wat hulle het. Sommige eet selfs hul kos klaar voordat hulle Okahandja bereik. En baie van hulle het ook nie geld om nog kos te koop nie.

“As iemand geld het, kan hulle dit sekerlik koop. Maar vir die res van hulle maak hulle net staat op wat op die bus is, of dit nou breek of nie.”



DIEETVEREISTES

Die woordvoerder van die Sentrale Verkrygingsraad van Namibië (CPBN), Johanna Kambala, het gesê die tenderspesifikasies bepaal dat pasiënte twee bottels water, twee vrugte, agt snye brood, twee proteïenvulsels, twee voorafverpakte kaasporsies, een voorafverpakte botter en ’n vrugtesap moet ontvang.

Volgens haar het die diensverskaffer ’n eenheidsprys van N$119,70 per padkospakkie gekwoteer, in ooreenstemming met die spesifikasies wat in die amptelike tenderdokumente uiteengesit is.

“Die padkospakkie bevat spesifieke voedselitems en porsies wat ontwerp is om aan die voedings- en dieetvereistes van pasiënte tydens vervoer te voldoen. Hierdie spesifikasies is duidelik gedefinieer en ooreengekom tydens die tenderproses,” het Kambala verduidelik.

Sy het verder verduidelik terwyl die CPBN die verkrygingsproses deur die wet op openbare aankope gefasiliteer het, die ministerie van gesondheid en maatskaplike dienste verantwoordelik is om te verseker dat die aangestelde diensverskaffer maaltye lewer wat voldoen aan die ooreengekome standaarde, beide in hoeveelheid en voedingswaarde.



DIENSVERSKAFFER REAGEER

Nutrifoods se besturende direkteur, Dirk van Schalkwyk, het gister aan NMH gesê dit is nie die eerste keer dat hulle sulke klagtes hoor nie.

“Toe ons in April verlede jaar onder hierdie nuwe kontrak begin werk het, was daar talle klagtes, veral van pasiënte wat tydens die oorgang van die ou kontrak na die nuwe een in die hospitaal opgeneem is,” het hy gesê.

Hy het erken daar was beduidende veranderinge en dat die voedselhoeveelhede afgeneem het as gevolg van die spesifikasies onder die nuwe tenderverkryging.

Volgens Van Schalkwyk het mense in die verlede groter hoeveelhede kos ontvang, maar die voedingswaarde het nie aan die gesondheidspesifikasies voldoen nie.

“Dit mag wees dat die porsies minder is as wat dit onder die vorige kontrakte was, maar ons kan slegs verskaf wat die kontrak bepaal – en dit is wat ons verskaf,” het hy gesê.

Van Schalkwyk het aangevoer daar is ook geen manier waarop hulle minder kan verskaf as wat hulle veronderstel is nie, want in die kombuis, waar al die kos voorberei en verpak word vir pasiënte wat tussen Windhoek en Oshakati reis, ondergaan die kos ’n streng inspeksieproses.

“Die toesighouers wat in die kombuis teenwoordig is, is regeringstoesighouers. Hulle inspekteer elke pakkie wat die kombuis verlaat, so ons kan nie minder kos verskaf as wat die tenderdokument beskryf nie,” het hy verduidelik.

Van Schalkwyk het verder gesê as pasiënte voel die kos is nie genoeg nie, is dit nie Nutrifoods se plig om dit te verander of te verhoog nie, want die regering sal nie meer betaal as wat in die kontrak ooreengekom is nie.

Hy het die pasiënte aangemoedig om die saak met die ministerie van gesondheid te bespreek as hulle voel die kos is nie genoeg nie.



‘OU BUSSE’

Intussen het ’n ontevrede busbestuurder aan NMH gesê al die busse wat tans gebruik word om pasiënte te vervoer, is 2012-modelle.

“Hulle is oud. Hulle breek tussen Otjiwarongo en Okahandja. Jy is gewaarborg dat amper elke keer as jy ’n reis onderneem, ’n bus sal breek. Wat erger is, hulp kom nie onmiddellik nie.”

Dieselfde bestuurder het ’n voorval beskryf waar ’n bus sowat 7 km buite Okahandja om 08:30 onklaar geraak het. Hulp het eers om 21:00 opgedaag en die pasiënte is terug na Windhoek vervoer.

In ’n ander voorval het die bestuurder gesê die bus het om 08:45, kort ná hul vertrek uit Windhoek, onklaar geraak, met hulp wat eers om 18:00 opgedaag het.

“Ek moes na die Otjiwarongo-staatshospitaal gaan om kos vir die pasiënte te kry,” het die bestuurder gesê.

“Sommige mense voel ontsteld. Amptenare dink net omdat jy ’n pasiënt is, werk jou brein nie,” het die bestuurder gesê.



MINISTERIE

Oor die kwessie van busse het Walters Kamaya, die woordvoerder van die gesondheidsministerie, gesê die ministerie doen alles in hul vermoë om sy voertuie te vervang sodra hulle hul vervangingstyd bereik.

“As een van ons voertuie ’n meganiese probleem ontwikkel, probeer die ministerie gewoonlik om sulke voertuie so gou as moontlik te herstel om onderbrekings in dienslewering te vermy,” het hy gesê.

– [email protected]