Bronsbeeldhouer, skilder en broodbakker kuier in Namibië

Tanja Bause - Die bronsbeeldhouer, skilder en ambagtelike broodbakker mnr. Niel Jonker het 'n draai in die land gemaak waartydens hy van sy werke uitgestal en ook verskeie broodbakkursusse aangebied het.
Jonker is in 1971 op Oudtshoorn in Suid-Afrika gebore en het ná die voltooiing van sy kunsstudies vir tien jaar sy eie onderneming gehad.
“Dit was vir my moeilik om skeppend te wees. Ek was baie mismoedig oor die kunste ná my studies wat die rede was hoekom ek in besigheid in gegaan het. Tot op die dag wat ek ? brood gebak het. Die gis het my gegryp en ek het weer my pad terug na my kuns gevind,” het hy gesê.
Die broodsaadjie is geplant deur 'n boek wat hy oor broodbak gelees het. In 2002 begin hy ook broodoonde bou en vir vyf jaar staan hy aan die stuur van sake by 'n bakkery. Een van die ontvangers van so 'n oond was me. Hester van der Walt, skrywer van Hester se Brood, waarin ook na hom verwys word.
Vir die laaste vyf jaar bied Jonker kursusse in ambagtelike broodbak aan.
“Ek woon op Baardskeerdersbos in Suid Afrika en bied een keer ? maand ? kursus in broodbak aan. My broodbakavontuur kom nou al sowat ? dekade saam met my, maar ek voel nog steeds soos ? kind wat leer loop,” vertel Jonker.
Deur die gebakkery en die natuurlike proses wat daarmee saamgaan, voel Jonker het hy weer na sy kunswortels teruggekeer. Soveel so dat hy as bronsbeeldhouer die skeppende kuns kan uitleef. “Die natuurlike proses wat plaasvind as jy brooddeeg meng en die gis byvoeg, het iets in my losgemaak en ek het weer skeppend begin raak. Dié proses dryf my.”
Jonker het in die land gekuier op uitnodiging van mnr. Kalf en me. Sandra van Zyl van die Kaapse Tafel Town Stall in Windhoek.
“Kalf is self ? entoesiastiese broodbakker. Hy het een van my kursusse in die Kaap bygewoon en my toe Namibië genooi. Ek het besluit om nie net vir die kursus die land binne te vlieg nie, maar om self op te ry en langs die pad te skilder.”
Jonker het vir langer as ? maand veral die suide van Namibië geskilder.
“Dit is ? proses en ek het tyd nodig om die plek te waardeer. Ek besluit nie ek gaan nou ? windpomp skilder nie. Ek ry, kyk, waardeer en dan val die lig dalk net reg op iets en ek begin skilder en vang die oomblik vas,” het Jonker gesê.
“? Fotograaf maak ? momentopname van ? natuurtoneel. Ek doen dit net oor twee of drie ure. Ek ‘snap’ net baie langer en dit gee vir die skildery lewe soos die son en skaduwees verander. Dit bring die natuur in ? mens se huis in.”
Volgens hom is dit wat hy met natuurlike prosesse bedoel, dieselfde met broodbak.
“Ek is net een deel van die broodbakproses, die gis is in beheer. Die fermentasie is ? natuurlike proses en ek vind dit boeiend.”
Jonker het onder meer Lüderitz, Sesriem, Sossusvlei, Keetmanshoop, Khorixas, die Spitzkoppe, die Spreetshoogtepas en verskeie plase besoek. Hy het nie net die natuurskoon op skilderdoek vasgevang nie, maar ook wenke oor broodoonde en die verbetering van broodbak tydens kursusse gedeel.
Vroeg volgende jaar wil hy weer kom en nog meer skilder en nog meer mense oor suurdeegbrode inlig en leer, vertel hy.
“Dit is deel van die herwaardering en herlewing van ? baie ou styselvoedsel. Dit gaan oor hoe kan ons brood beter laat lyk en beter laat proe. Dit gebeur deur ? stadige proses deur verkoelde fermentasie, om die natuurlike suiker uit te lok, natuurlike ensieme vry te stel, wat goeie, natuurlike kwaliteitbrode. Dit beteken ook ? smaakliker en gesonder brood en een wat beter lyk."
Volgens hom is daar ? wêreldwye skuif van kwantiteitkosse na kwaliteitkosse.
“Dit is baie opwindend en voeg waarde tot ons lewens toe. Mense kom al meer agter die gejaag om geld te maak, is nie die moeite werd nie.”
Lodges, restaurante en gasteplase kom al hoe meer agter dat toeriste klaar die skuif na ambagtelike brood gemaak het en nie meer tevrede is met ? gewone sny witbrood nie.
Mense wat belangstel om vroeg volgende jaar een van Jonker se broodbakkursusse by te woon, kan hom op sy webwerf of facebook-blad kontak.
“Mense wat ook net raad soek met broodoonde of brood in geheel, is baie welkom om my te kontak.”