Grondhervorming het familie in wurggreep

Die Gainub-familie, wat bestaan uit ses volwassenes en 12 kinders, woon sedert Oukersdag langs die pad sowat 30 km van Dordabis in Leonardville se rigting.

Hulle bly in ’n klein sinkhuis wat half agter ’n boom weggesteek is, met ’n kraal vir die lammers langs die huis.

Dit is ’n kopseer om elke dag genoeg water vir hulle bokke, paar perde en donkies te verseker.

Lucia Gainus sê hulle het tot nou oorleef deur reënwater uit die poele op die grond te skep en met die hulp van vriendelike bure wat soms hul waterbronne met die familie deel, maar die situasie vererger elke dag.

“As daardie water op is, het ons ook nie drinkwater nie,” sê sy.

Vir die afgelope sewe tot agt jaar het hulle op die hervestigingsplaas Anstatt gewoon en geboer.

Volgens eerw. Lazarus Awaseb was daar ’n ooreenkoms tussen die Gainub-familie en die eienaar van die hervestigingsplaas, soos in ’n polisieverklaring aangeteken is.

Die familie sê die eienaar het gereeld die plaas verlaat.

Die prokureursbrief wat gestipuleer het dat hulle Anstatt binne 21 dae moet verlaat, het volgens die hoof van die familie, Ruben Gainub, as ’n groot skok gekom.

Die familie moes noodgedwonge die plaas verlaat weens die vrees dat die balju dalk beslag op hul karige besittings sou lê, insluitend die vee waarvan hulle leef.

“Ons soek hulp om genoeg water te kry. Die diere het nie water nie,” sê hy.

Met betrekking tot die familie se toekomstige verblyf, sê hy: “Die staat moet maar net vir ons help”.

’n Streekraadslid, Piet Adams, sê egter die Gainub-familie het nog nie vir hervestiging aansoek gedoen nie. Hy verduidelik dat Anstatt se eienaar nie toestemming gehad het om sy grond te onderverdeel nie. Die ministerie van landbou, water en grondhervorming het gevolglik verlede jaar druk op hom toegepas en gedreig om die plaas af te vat as hy nie die inwoners van die grond verwyder nie.

Hy sê die ministerie het ’n vergadering met belanghebbers, insluitend die Namibiese polisie, die streekraad en die ministerie, tot verdere kennisgewing uitgestel.

Die Khomasstreek se goewerneur, Laura McLeod-Katjirua, sê sy is bewus van die familie se omstandighede en die kwessie is by verlede week se hervestigingsvergadering bespreek.

“Ons het personeel aangewys om die geaffekteerde boere te besoek, en terselfdertyd te soek na die beste modaliteite om hulle by te staan. My kantoor moet die groep bestudeer (en bepaal) of hulle uit hervestiging gesit gaan word of nie. My kantoor konsulteer steeds met die lynministerie en sodra die oplossing gevind is of nie, sal dit dienooreenkomstig aan hulle gekommunikeer word. Hervestiging is ’n ingewikkelde saak en ons moet dit ordelik en met sorg doen,” sê sy.

Die ministerie se woordvoerder, Jona Musheko, sê die kwessie van hervestiging begin in elke streek by die streekraad.

Die streekraad lê ’n kortlys aan die grondkommissie voor en die kommissie maak voorstelle aan die minister vir goedkeuring.

“Die onsuksesvolle aansoeke word in elke streek gehou, maar ons is besig om dit in ’n stelsel vas te vang,” sê hy en noem dit as rede waarom die ministerie nie kan sê hoeveel aansoeke vir hervestiging tans reeds ontvang is nie.

Die ministerie het onlangs die suksesvolle toekenning van ’n deel van die plaas Vaalwater in die Kunenestreek en deel een van die plaas Gurus in die Hardapstreek aangekondig. Uapindikiraije Kazahe en Ben Kamaijanda Kapere is onderskeidelik op 31 Januarie as die nuwe eienaars aangewys.

Musheko noem dat die vereistes vir die begunstigdes vir hervestiging verlede jaar hersien is en die toekenning vir hervestiging in 2023 kon glo vinniger as in vorige jare gedoen word. Die ministerie vorder ook met hul poging om hawelose mense uit spesifieke dele van die land in die omliggende gebiede te hervestig, het Musheko verduidelik.

– [email protected]