Oupa se perdekar weer pure perd
Oupa se perdekar weer pure perd

Oupa se perdekar weer pure perd

Tanja Bause
Tanja Bause



“My oupa het my en my broer op Omaruru altyd met die perdekar skool en kerk toe geneem,” vertel mnr. Wessel Honiball.

Hy is tans besig om die einste perdekar weer tot sy volle glorie in Windhoek te herstel.

“Wanneer ek aan die kar werk, kan ek die geluide wat die wiele en die perdehoewe op die grond gemaak het, hoor as ons saam met Oupa gery het.”

Honiball se oupa, mnr. Jacobus Karstens, het die perdekar oorspronklik in Suid-Afrika gekoop en dit is in die vroeë 1900's per trein na Namibië gestuur.

Die kar is grotendeels nog soos hy was - die naaf, vere, sitplek en agterste kussing, asook die voor- en agterpaneel en twee van die vier planke wat die kap vashou.

“Die oorspronklike kap was swart en my ma het dit met 'n wit een vervang. Nou het ek dit met bruin seil vervang. Maar dat my ma 'n baie beter ­naaldwerker was, het ek vinnig agtergekom toe ek die kap begin maak het,” het hy gesê. Honiball se ma het die kap sommer met spykers aan die koets se raamwerk ­vasgemaak.

“Ek gebruik velcro sodat dit maklik afgehaal kan word.”

Hy het die wielspeke met mnre. Elifas Iivulika en Fillimon Garoeb se hulp gemaak. Dié twee mans help hom ook om die kar en die modderskerms te herstel.

“Ek het die oorspronklike ysterring wat die wiel bymekaar hou, maar die speke is alles oor­gedoen en nuut.”

Die nuwe perdekar was aanvanklik 'n enkelperdekar, maar is nou in 'n dubbele perdekar omskep. Wat die kar uniek maak, is die verskillende houtsoorte wat gebruik is om dit te maak.

“Die wiele is van rooshout. Die kar se raam is van stinkhout en die panele van satynhout en Oregon-dennehout gemaak. Die hele kar is 'n mengelmoes van hout. Ons het Oregon-dennehout vir die herstelwerk gebruik omdat stinkhout en geelhout onbekombaar is,” het Honiball gesê.

Die rugleuning se leerkussing is met klapperhare opgestop.

Die armleunings was ook met klapperhaar opgestop, wat met bok- en skaaphare vervang is toe Honiball se ma daaraan gewerk het.

“Die oorspronklike armleunings is steeds binne en ek het dit net met leer oorgetrek.”

Honiball sê hy het nog altyd in houtwerk belang gestel en sy stokperdjie het nou sy werk geword.

“Ek het in graad twee my laaste speelding by my ouers gekry. Op my volgende verjaardag het ek 'n houtsaag gekry en sedertdien het ek goed uit hout gemaak.”

Sodra die perdekar klaar op­geknap is, sal dit waarskynlik aan Honiball se seun in Zimbabwe besorg word.

“My seun, sy vrou en hul seun het 'n waardering vir ou goed,” sê hy.

“Die kar is vir my baie waardevol omdat dit so baie herinneringe aan my kinderjare oproep. Dit was ons vervoermiddel en vir jare was dit ook die plek waar die hoenders geslaap het. Nou sal dit weer as vervoermiddel gebruik kan word,” het hy gesê.

Kommentaar

Republikein 2024-04-19

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

European Championships Qualifying: Southampton 3 vs 0 Preston North End English Championship: Southampton 3 vs 0 Preston North End Katima Mulilo: 17° | 34° Rundu: 17° | 34° Eenhana: 18° | 35° Oshakati: 20° | 35° Ruacana: 18° | 35° Tsumeb: 19° | 33° Otjiwarongo: 17° | 31° Omaruru: 19° | 34° Windhoek: 17° | 31° Gobabis: 18° | 31° Henties Bay: 17° | 23° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 07:25, High tide: 13:40, Low Tide: 19:24, High tide: 01:48 Swakopmund: 16° | 19° Wind speed: 30km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:23, High tide: 13:38, Low Tide: 19:22, High tide: 01:46 Walvis Bay: 19° | 26° Wind speed: 36km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:23, High tide: 13:37, Low Tide: 19:22, High tide: 01:45 Rehoboth: 18° | 31° Mariental: 22° | 33° Keetmanshoop: 23° | 35° Aranos: 20° | 32° Lüderitz: 18° | 34° Ariamsvlei: 23° | 37° Oranjemund: 15° | 27° Luanda: 27° | 30° Gaborone: 19° | 32° Lubumbashi: 17° | 26° Mbabane: 15° | 28° Maseru: 11° | 26° Antananarivo: 13° | 25° Lilongwe: 16° | 26° Maputo: 20° | 31° Windhoek: 17° | 31° Cape Town: 16° | 21° Durban: 18° | 28° Johannesburg: 16° | 28° Dar es Salaam: 24° | 29° Lusaka: 18° | 28° Harare: 15° | 28° Currency: GBP to NAD 23.83 | EUR to NAD 20.43 | CNY to NAD 2.65 | USD to NAD 19.18 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.34 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.02 | ZMW to NAD 0.74 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.64 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 133.91 | USD to AOA 832.83 | USD to BWP 13.88 | USD to EGP 48.28 | USD to KES 132.98 | USD to NGN 1147.53 | USD to ZAR 19.18 | USD to ZMW 25.6 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 73271.44 Up +0.38% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1531.99 Up +0.70% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13455.65 Up +0.53% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 28332.65 Down -4.5% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 381.67/OZ UP +0.07% | Copper US$ 4.46/lb UP +1.04% | Zinc US$ 2 864.60/T UP 1.51% | Brent Crude Oil US$ 87.44/BBP UP +0.32% | Platinum US$ 935.42/OZ DOWN -0.0008 Sport results: European Championships Qualifying: Southampton 3 vs 0 Preston North End English Championship: Southampton 3 vs 0 Preston North End Weather: Katima Mulilo: 17° | 34° Rundu: 17° | 34° Eenhana: 18° | 35° Oshakati: 20° | 35° Ruacana: 18° | 35° Tsumeb: 19° | 33° Otjiwarongo: 17° | 31° Omaruru: 19° | 34° Windhoek: 17° | 31° Gobabis: 18° | 31° Henties Bay: 17° | 23° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 07:25, High tide: 13:40, Low Tide: 19:24, High tide: 01:48 Swakopmund: 16° | 19° Wind speed: 30km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:23, High tide: 13:38, Low Tide: 19:22, High tide: 01:46 Walvis Bay: 19° | 26° Wind speed: 36km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:23, High tide: 13:37, Low Tide: 19:22, High tide: 01:45 Rehoboth: 18° | 31° Mariental: 22° | 33° Keetmanshoop: 23° | 35° Aranos: 20° | 32° Lüderitz: 18° | 34° Ariamsvlei: 23° | 37° Oranjemund: 15° | 27° Luanda: 27° | 30° Gaborone: 19° | 32° Lubumbashi: 17° | 26° Mbabane: 15° | 28° Maseru: 11° | 26° Antananarivo: 13° | 25° Lilongwe: 16° | 26° Maputo: 20° | 31° Windhoek: 17° | 31° Cape Town: 16° | 21° Durban: 18° | 28° Johannesburg: 16° | 28° Dar es Salaam: 24° | 29° Lusaka: 18° | 28° Harare: 15° | 28° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.83 | EUR to NAD 20.43 | CNY to NAD 2.65 | USD to NAD 19.18 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.34 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.02 | ZMW to NAD 0.74 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.64 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 133.91 | USD to AOA 832.83 | USD to BWP 13.88 | USD to EGP 48.28 | USD to KES 132.98 | USD to NGN 1147.53 | USD to ZAR 19.18 | USD to ZMW 25.6 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 73271.44 Up +0.38% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1531.99 Up +0.70% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13455.65 Up +0.53% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 28332.65 Down -4.5% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 381.67/OZ UP +0.07% | Copper US$ 4.46/lb UP +1.04% | Zinc US$ 2 864.60/T UP 1.51% | Brent Crude Oil US$ 87.44/BBP UP +0.32% | Platinum US$ 935.42/OZ DOWN -0.0008