Geen kadawers
Geen kadawers

Geen kadawers

Die skenkingsooreenkoms tussen Namibië se mediese skool en die US eindig in Junie.
Henriette Lamprecht
Henriette Lamprecht - Sowat 300 mediese studente verbonde aan die Universiteit van Namibië (Unam) se mediese skool (SOM) sal jaarliks daaronder ly indien liggame vir disseksies nie beskikbaar is nie.

Tans verskaf die Universiteit van Stellenbosch (US) jaarliks 15 liggame aan SOM, maar dié ooreenkoms verstryk einde Junie.

Studente wat disseksies moet doen, sluit buiten mediese studente ook aptekerswese-, fisioterapie- en tandheelkundestudente in.

Dit kos sowat N$15 000 om ‘n liggaam tussen Namibië en Suid-Afrika te vervoer.

Volgens prof. Jan Smit, hoof van die anatomie-departement, word disseksie in die opleiding van dié studente vereis.

“Dit is dus vir ons uiters noodsaaklik om hiermee voort te gaan soos die kursusse volgens hul inhoud goedgekeur en geakkrediteer is,” sê hy.

Smit het gesê daar is wel liggame beskikbaar. ’n Oorvloed lyke word in haglike omstandighede gehuisves weens ’n tekort aan geld vir onmiddellike verassing, het hy gesê.

“Dié liggame kan van nut wees in die opleiding van ons toekomstige dokters. Die koste kan deur die universiteit gedek word.”

Toestemmingsvorms

Vorms is reeds by Smit se departement beskikbaar waardeur toestemming verleen word om ‘n liggaam in besit te neem en te behandel sodat disseksie later kan plaasvind.

“Alle dokumentasie, insluitende die doodsertifikaat en identiteitsdokument, word by die departement bewaar tot die oorskot begrawe of veras word,” sê hy.

Smit verduidelik tydens die balsemproses word sowat 20 liter balsemvloeistof deur middel van ‘n kanule deur die are van die liggaam gepomp. Die vloeistof dring die weefsel binne en preserveer dit vir ’n lang tydperk.

“Sodra ‘n liggaam gebalsem is, word daarna as ‘n kadawer verwys. Dan word dit in ‘n koelkamer geplaas vir ten minste drie weke sodat die vloeistof behoorlik deur die liggaamsweefsel kan filtreer.”

Die liggaam kan vir jare behoue bly, mits verdamping beperk is en dit met balsemvloeistof klam gehou word.

Smit sê die inspekteur van anatomie in die Wes-Kaap is volgens die Anatomiewet van 2013 verantwoordelik vir die regulering van menslike weefsel en die liggame wat van die US verkry is.

Toestemming en amptelike dokumentasie word hier verkry voor dit na Namibië gestuur word.

SOM is daarna “verbruikers" wat aan die inspekteur verslag moet doen.

N$15 000 per liggaam

Volgens Smit is die liggame deur die US gebalsem en jaarliks deur ’n begrafnisondernemer per voertuig van die Kaap af na Windhoek vervoer.

Na ’n jaar se disseksiegebruik is dit teen ’n koste van N$15 000 per liggaam teruggestuur.

Ná konsultasie met Namibië se prokureur-generaal, mnr. Sacky Shanghala, is ’n dokument oor die skenk van liggame aan die mediese skool opgestel.

Dit bevat uittreksels uit die Wet op Menslike Weefsel van 1983 en die ordonnansie op menslike weefselskenkings en post mortem-ondersoeke (1977) wat voorsiening maak vir skenkings, ondersoeke en disseksie van menslike oorskot.

Dié dokument is aan onder meer die eerste minister, dr. Saara Kuugongelwa-Amadhila en die minister van gesondheid en maatskaplike welsyn, dr. Bernard Haufiku, gestuur.

“Ons hoop dit bereik en oorreed alle instellings om onopgeëisde liggame aan ons beskikbaar te stel om gebalsem en gebruik te word.”

Smit sê voorts SOM is deeglik bewus van die tradisies en gebruike van die plaaslike bevolking en dat dit “baie moeilik sal wees om te oorbrug”.

Respek

Die liggame word egter te alle tye met die grootste omsigtigheid en respek hanteer, sê hy.

“Nuwe studente word bewus gemaak van die besonderse voorreg om ter voorbereiding van hul onderskeie beroepe op menslike liggame te werk.”

Die liggaam word ook die student se eerste "pasiënt", terwyl ’n seremoniële diens, gelei deur ’n geestelike leier, pastoor of predikant voor die aanvang van die disseksies gehou word.

Kommentaar

Republikein 2024-04-24

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Arsenal 5 vs 0 Chelsea | Fulham 1 vs 3 Liverpool | Aston Villa 3 vs 1 Bournemouth | Crystal Palace 5 vs 2 West Ham | Everton 2 vs 0 Nottingham Forest LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca | Real Madrid 3 vs 2 Barcelona | Deportivo Alaves 2 vs 0 Atletico Madrid | Almería 1 vs 2 Villarreal | Getafe 1 vs 1 Real Sociedad SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna | Monza 1 vs 2 Atalanta | Salernitana 0 vs 2 Fiorentina | Torino 0 vs 0 Frosinone | Sassuolo 0 vs 3 Lecce European Championships Qualifying: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday FA Cup: Coventry City 3 vs 3 Manchester United English Championship: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday Katima Mulilo: 14° | 35° Rundu: 15° | 35° Eenhana: 16° | 36° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 16° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 15° | 32° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 30° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 20° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 09:35, High tide: 03:35, Low Tide: 21:39, High tide: 15:58 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 32km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:33, Low Tide: 21:37, High tide: 15:56 Walvis Bay: 15° | 24° Wind speed: 34km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:32, Low Tide: 21:37, High tide: 15:55 Rehoboth: 15° | 32° Mariental: 19° | 33° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 19° | 33° Lüderitz: 15° | 29° Ariamsvlei: 19° | 31° Oranjemund: 12° | 20° Luanda: 26° | 28° Gaborone: 20° | 33° Lubumbashi: 14° | 27° Mbabane: 14° | 24° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 16° | 24° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 21° | 26° Windhoek: 15° | 30° Cape Town: 16° | 20° Durban: 20° | 23° Johannesburg: 18° | 28° Dar es Salaam: 24° | 26° Lusaka: 17° | 29° Harare: 15° | 30° Currency: GBP to NAD 23.73 | EUR to NAD 20.44 | CNY to NAD 2.64 | USD to NAD 19.14 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.13 | USD to AOA 832.83 | USD to BWP 13.83 | USD to EGP 47.8 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1251.05 | USD to ZAR 19.14 | USD to ZMW 26.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74010.81 Up +0.62% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1522.16 Down -0.31% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13246.66 Down -0.42% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26777.05 Down -4.86% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9132.5 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 313.25/OZ DOWN -0.0043 | Copper US$ 4.45/lb UP +0.96% | Zinc US$ 2 828.60/T UP 0.95% | Brent Crude Oil US$ 88.05/BBP DOWN -0.0032 | Platinum US$ 912.25/OZ UP +0.26% Sport results: Premier League: Arsenal 5 vs 0 Chelsea | Fulham 1 vs 3 Liverpool | Aston Villa 3 vs 1 Bournemouth | Crystal Palace 5 vs 2 West Ham | Everton 2 vs 0 Nottingham Forest LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca | Real Madrid 3 vs 2 Barcelona | Deportivo Alaves 2 vs 0 Atletico Madrid | Almería 1 vs 2 Villarreal | Getafe 1 vs 1 Real Sociedad SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna | Monza 1 vs 2 Atalanta | Salernitana 0 vs 2 Fiorentina | Torino 0 vs 0 Frosinone | Sassuolo 0 vs 3 Lecce European Championships Qualifying: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday FA Cup: Coventry City 3 vs 3 Manchester United English Championship: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday Weather: Katima Mulilo: 14° | 35° Rundu: 15° | 35° Eenhana: 16° | 36° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 16° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 15° | 32° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 30° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 20° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 09:35, High tide: 03:35, Low Tide: 21:39, High tide: 15:58 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 32km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:33, Low Tide: 21:37, High tide: 15:56 Walvis Bay: 15° | 24° Wind speed: 34km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:32, Low Tide: 21:37, High tide: 15:55 Rehoboth: 15° | 32° Mariental: 19° | 33° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 19° | 33° Lüderitz: 15° | 29° Ariamsvlei: 19° | 31° Oranjemund: 12° | 20° Luanda: 26° | 28° Gaborone: 20° | 33° Lubumbashi: 14° | 27° Mbabane: 14° | 24° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 16° | 24° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 21° | 26° Windhoek: 15° | 30° Cape Town: 16° | 20° Durban: 20° | 23° Johannesburg: 18° | 28° Dar es Salaam: 24° | 26° Lusaka: 17° | 29° Harare: 15° | 30° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.73 | EUR to NAD 20.44 | CNY to NAD 2.64 | USD to NAD 19.14 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.13 | USD to AOA 832.83 | USD to BWP 13.83 | USD to EGP 47.8 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1251.05 | USD to ZAR 19.14 | USD to ZMW 26.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74010.81 Up +0.62% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1522.16 Down -0.31% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13246.66 Down -0.42% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26777.05 Down -4.86% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9132.5 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 313.25/OZ DOWN -0.0043 | Copper US$ 4.45/lb UP +0.96% | Zinc US$ 2 828.60/T UP 0.95% | Brent Crude Oil US$ 88.05/BBP DOWN -0.0032 | Platinum US$ 912.25/OZ UP +0.26%