Dans is 'n taal op sy eie

'n Passie vir sy gemeenskap
Yandi Du Plessis
Die 36-jarige West Uarije, beter bekend as die African Black Cat, spog met 25 jaar van tradisionele en kulturele danservaring en 16 jaar van kontemporêre en fisieke teaterdanservaring.

Hy het sy dansdiploma aan die College of the Arts (Cota) in Windhoek voltooi. Baie optredes het hom na ander lande geneem, onder meer na Europa. Hy spesialiseer in kontemporêre tradisionele dans.

Hy is trots op sy Himba-herkoms en sê dié kultuur beïnvloed beslis sy dansstyl.

“Dit het 'n invloed op alles wat ek doen. Ek vind inspirasie by die Himba-kultuur en die omgewing waarin ek woon. Ek vind egter ook 'n mate van inspirasie in elke Namibiese kultuur. Ek voel ek het 'n band met almal.”

Aanvanklik was dans net iets wat hy vir pret gedoen het, totdat hy gevra is om by skoolbyeenkomste en ander skool­funksies op te tree. In 2000 kon Uarije 'n bietjie geld verdien deur te dans, wat hy toe gebruik het om vir sy studies te betaal.

In 2004 druip hy graad 10 en sluit by die musiekgroep Bullet as danser en choreo­graaf aan.

Uiteindelik het hy in 2007 sy naam begin vestig en in 2010 by die Ombetja Yehinga Organisation (OYO) aangesluit.

OYO is 'n Namibiese trust wat maat­skaplike bewustheid skep deur kuns as medium te gebruik. Hy het tot 2013 vir OYO gedans. Tussendeur het hy saam met verskillende dansakademies opgetree en was hy selfs deel van die span wat by die president se inhuldiging gedans het.

Uarije se ervaring strek nóg verder. Van 2014 tot 2015 het hy vir die First Rain Dance Theatre, 'n trots Namibiese dansonderneming, gedans. Van 2014 tot 2018 het hy by die jaarlikse Namibiese musiektoekennings (NAMA's) gedans en gehelp met tradisionele choreografie en van 2016 tot tans is hy deel van die Da-mâi Dance Ensemble, wat beoog om narratiewe uit te beeld deur middel van kenmerkende kontemporêre Namibiese danstegnieke.



DANSSKOOL EN G­EMEENSKAPSDIENS

Uarije is agter die stuur van die West Dance Academy, wat in die informele nedersetting Havana in Katutura geleë is, en fokus op die bewaring en viering van die unieke dansstyle wat slegs in Katutura gevind word.

Hy beklemtoon die noodsaaklikheid vir jong dansstudente om hul waarde as kunstenaars te bepaal om te verhoed dat hulle vir hul talente uitgebuit word.

Van die begin af het Uarije nie na borge of skenkings probeer soek nie. Hy het eerder gewerk met wat hy gehad het, sy eie ruimte gesoek en slegs vriende en familie se hulp gevra. Hy vertel dat hy sy eie ruimte wou skep, waar hy ten volle uitdrukking kon gee aan sy eie energie en gees.

“As jy hardwerkend is, sal geld in jou hande val,” sê hy en voeg by dat geld nie die enigste doelwit moet wees wat jou dryf nie.

West Dance Academy bied bewegingsopleiding in en rondom die Havana-gemeenskap aan en akkommodeer ook diegene wat graag tuis opgelei wil word.

Waar aanvanklik ongeveer 47 studente daagliks klasse bygewoon het, is daar tans 15 studente by West Dance Academy. Hy vertel dit is weens die pandemie dat die getal afgeneem het, want baie van die studente het vroeër op verskillende dae skool toe gegaan. Die paar wat wel opdaag, word in drie groepe van vyf verdeel om veiligheidsredes en om die Covid-regulasies te gehoorsaam.

Hy wil kinders leer om 'n storie te vertel deur die kuns van dans, vertel Uarije.

“Dans is 'n boek wat jy kan lees, van begin tot einde,” verduidelik hy die evolusie van die kuns.

Uarije het begin dans toe hy maar in graad 2 was. Hy het vir sy ouma kulturele danse rondom die vuur uitgevoer, wat altyd 'n glimlag op haar gesig gesit het.

Hy het besef as hy sy ouma gelukkig kan maak deur dans, kan hy dieselfde vreugde in ander aanwakker.

Hy is passievol daaroor om selfvertroue in jong dansers uit Katutura te kweek wat hulself nie ernstig genoeg opneem om vir oudisies te gaan nie.

Uarije se doel is om deure vir hulle oop te maak en hulle in 'n posisie te plaas waar hulle as dansers kan floreer.

Hy glo hy moet nie net sy dienste aan die gemeenskap verkoop nie, maar ook help waar hy kan. Hy versprei onder meer klere – wat deur sy vriende en familie geskenk is – aan die kinders.

Hy gee ook klere, komberse en kos aan die Havana-gemeenskap, wat moontlik gemaak word deur skenkings van vriende uit die buiteland en in Namibië.

Uarije hou gereeld sy eie optredes en hoewel dit tans moeilik is om voor 'n regstreekse gehoor te dans, kan hy steeds virtueel optree. Hy sal later hierdie maand 'n optrede op The Virtual Hat aanbied. Die datum sal nog bekend gemaak word.

“Ek is ten minste nou weer besig om tradisionele dans en Namibiese kulturele dansers te bemagtig,” sê hy.

Kontak hom by 081 621 3471 of [email protected] om 'n skenking te maak of om sy dienste vir 'n dansoptrede te bespreek.

Kommentaar

Republikein 2024-04-24

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Arsenal 5 vs 0 Chelsea | Fulham 1 vs 3 Liverpool | Aston Villa 3 vs 1 Bournemouth | Crystal Palace 5 vs 2 West Ham | Everton 2 vs 0 Nottingham Forest LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca | Real Madrid 3 vs 2 Barcelona | Deportivo Alaves 2 vs 0 Atletico Madrid | Almería 1 vs 2 Villarreal | Getafe 1 vs 1 Real Sociedad SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna | Monza 1 vs 2 Atalanta | Salernitana 0 vs 2 Fiorentina | Torino 0 vs 0 Frosinone | Sassuolo 0 vs 3 Lecce European Championships Qualifying: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday FA Cup: Coventry City 3 vs 3 Manchester United English Championship: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday Katima Mulilo: 14° | 35° Rundu: 15° | 35° Eenhana: 16° | 36° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 16° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 15° | 32° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 30° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 20° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 09:35, High tide: 03:35, Low Tide: 21:39, High tide: 15:58 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 32km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:33, Low Tide: 21:37, High tide: 15:56 Walvis Bay: 15° | 24° Wind speed: 34km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:32, Low Tide: 21:37, High tide: 15:55 Rehoboth: 15° | 32° Mariental: 19° | 33° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 19° | 33° Lüderitz: 15° | 29° Ariamsvlei: 19° | 31° Oranjemund: 12° | 20° Luanda: 26° | 28° Gaborone: 20° | 33° Lubumbashi: 14° | 27° Mbabane: 14° | 24° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 16° | 24° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 21° | 26° Windhoek: 15° | 30° Cape Town: 16° | 20° Durban: 20° | 23° Johannesburg: 18° | 28° Dar es Salaam: 24° | 26° Lusaka: 17° | 29° Harare: 15° | 30° Currency: GBP to NAD 23.87 | EUR to NAD 20.53 | CNY to NAD 2.65 | USD to NAD 19.22 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.32 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.83 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1251.05 | USD to ZAR 19.21 | USD to ZMW 26.13 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74513.94 Up +0.68% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1545.38 Up +1.53% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13281.24 Up +0.26% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 322.01/OZ DOWN -0.0006 | Copper US$ 4.44/lb UP +0.79% | Zinc US$ 2 811.00/T DOWN -0.09% | Brent Crude Oil US$ 87.97/BBP DOWN -0.0041 | Platinum US$ 902.90/OZ DOWN -0.0077 Sport results: Premier League: Arsenal 5 vs 0 Chelsea | Fulham 1 vs 3 Liverpool | Aston Villa 3 vs 1 Bournemouth | Crystal Palace 5 vs 2 West Ham | Everton 2 vs 0 Nottingham Forest LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca | Real Madrid 3 vs 2 Barcelona | Deportivo Alaves 2 vs 0 Atletico Madrid | Almería 1 vs 2 Villarreal | Getafe 1 vs 1 Real Sociedad SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna | Monza 1 vs 2 Atalanta | Salernitana 0 vs 2 Fiorentina | Torino 0 vs 0 Frosinone | Sassuolo 0 vs 3 Lecce European Championships Qualifying: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday FA Cup: Coventry City 3 vs 3 Manchester United English Championship: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday Weather: Katima Mulilo: 14° | 35° Rundu: 15° | 35° Eenhana: 16° | 36° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 16° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 15° | 32° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 30° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 20° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 09:35, High tide: 03:35, Low Tide: 21:39, High tide: 15:58 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 32km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:33, Low Tide: 21:37, High tide: 15:56 Walvis Bay: 15° | 24° Wind speed: 34km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:32, Low Tide: 21:37, High tide: 15:55 Rehoboth: 15° | 32° Mariental: 19° | 33° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 19° | 33° Lüderitz: 15° | 29° Ariamsvlei: 19° | 31° Oranjemund: 12° | 20° Luanda: 26° | 28° Gaborone: 20° | 33° Lubumbashi: 14° | 27° Mbabane: 14° | 24° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 16° | 24° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 21° | 26° Windhoek: 15° | 30° Cape Town: 16° | 20° Durban: 20° | 23° Johannesburg: 18° | 28° Dar es Salaam: 24° | 26° Lusaka: 17° | 29° Harare: 15° | 30° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.87 | EUR to NAD 20.53 | CNY to NAD 2.65 | USD to NAD 19.22 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.32 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.83 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1251.05 | USD to ZAR 19.21 | USD to ZMW 26.13 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74513.94 Up +0.68% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1545.38 Up +1.53% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13281.24 Up +0.26% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 322.01/OZ DOWN -0.0006 | Copper US$ 4.44/lb UP +0.79% | Zinc US$ 2 811.00/T DOWN -0.09% | Brent Crude Oil US$ 87.97/BBP DOWN -0.0041 | Platinum US$ 902.90/OZ DOWN -0.0077