Besin oor die jaar wat was
Besin oor die jaar wat was

Besin oor die jaar wat was

‘Die oog van die baas maak die vee vet’
Kobus Laubscher
Dr. Kobus Laubscher - As mens so bietjie afstand kan kry tussen wat nou aan die gang is met 'n jaar wat na sy einde snel, dink 'n mens onwillekeurig na oor wat was, wat kon wees en wat kan kom.

In die eerste plek vier beeste en skape nie Kersfees nie en het Nuwejaarsdag ewe min betekenis op 'n plaas. Die lewe gaan aan en vir diere is voldoende kos en water en die oog van die herder al wat tel. Die herder se onmiddellike taak is juis dít en daarvoor is daar nie eindes nie – dit is ewigdurend.

As dié herder kan terugdink terwyl hy op sy staf leun, is daar kommer en spyt, maar ook baie dankbaarheid. Dankbaarheid vir die jaar wat verby is vir onverdiende seëninge waarin sy versoek van nie 'n ligter las nie, maar 'n sterker rug, hom toegeval het.

Ja, daar was moeilike tye wat juis daardie leuse gelouter het, maar daarna was die staal sterker.

Die wiel bly draai en die rit bly rof; soveel so dat strategie en styl deurlopend aangepas moes word.

Die mallemeule van die lewe as herder het in baie skakerings gekom; van wipplank ry, stampkarresies en skoppelmaai, maar vir die meeste aktiwiteite sonder vaste grond.

Asof die werklikhede nie al genoeg stampe en stote gehad het nie, smokkel hulle nog met sy kop ook. Dit is verwarrend as wat hy verstaan van die grond, veld en diere en die optimale benutting daarvan wegraak of verwater soos wat dit vanaf plaashek deurvloei na die raadsale waar beleid uitgedink en afgedruk word.

Vir die herder is sy kompas duidelik: boer en sit kos op die tafel vir die wie moet eet, maar hy voel in die steek gelaat as die uitleef van sy visie geblokkeer word deur administratiewe rompslomp en onvermoë.

Beleidsonsekerheid ­manifesteer in ­kwynende vertroue aan die kant van die herder om te doen waarvoor hy die beste toegerus is, naamlik om gestalte te gee aan die spreekwoord wat lui “die oog van die baas maak die vee vet”.

As die herder die jaar heroorweeg, is daar spyt soos dat daar te vroeg of te laat bemark is, goeie, jong ooie bemark moes word om die kontantvloei te skep wat nodig is, en so meer.

Die “wat as”-denke is nie verkeerd nie, want dit is die insette tot nuwe beplanning, leer uit eie foute en les bes, die brandstof om strategies en takties fikser te word.

Gebeure buite die grensdrade het die afgelope jaar meer invloed uitgeoefen op wat binne daardie drade doenbaar was.

Om dit te kon doen, het beteken dat baie herders lang tye weg moes wees van die diere vir wie hy/sy verantwoordelik is.

Hierdie leiers onder die herders het hulle staal getoon in die stel van die saak van hul medeboere, maar ook deur oopkop denke die leiding gegee. Nuwe bedelings ten opsigte van toegang tot hulpbronne, veral grond, het die grense van denke en verdraagsaamheid getoets.

Die verbintenis tot nuwe denke het die reikwydte van dié gesprekke verdubbel. Dié leierherders se siening word geag en verdiskonteer as vennote-in-missie: 'n Beter en meer inklusiewe landbousektor as die grondslag vir volhoubaarheid op plaasvlak en binne die waardekettings en voedselsekuriteit.

Die jaar wat kom, gaan vermenigvuldigend meer uitdagings hê. Een daarvan is die weer, want reën dit nie op tyd nie, is baie van die drome van geen waarde nie.

Wat nou toenemend gebeur, is dat die erken­ning van die werklike rol wat die landbou kan spel, ook baie meer begrip kry en meer besluitnemers betrek as dit kom by die soeke na oplossings vir droogtes, lae pryse, krimpende markte, enso­voorts.

Die herders het die aankondiging van die geboorte van ons Salig­maker die eerste gesien en hulle het die woord versprei.

Dié uitdra van die nuus van die geboorte was nog nooit in gedrang nie, want die herders het dit gesien. Laat ons as herders die vermoë behou om sake van belang eerste te sien.

Geseënde Kersfees en 'n nat 2019 aan elkeen wat die taak en rol van ons herders verstaan.

Kommentaar

Republikein 2024-04-24

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Arsenal 5 vs 0 Chelsea | Fulham 1 vs 3 Liverpool | Aston Villa 3 vs 1 Bournemouth | Crystal Palace 5 vs 2 West Ham | Everton 2 vs 0 Nottingham Forest LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca | Real Madrid 3 vs 2 Barcelona | Deportivo Alaves 2 vs 0 Atletico Madrid | Almería 1 vs 2 Villarreal | Getafe 1 vs 1 Real Sociedad SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna | Monza 1 vs 2 Atalanta | Salernitana 0 vs 2 Fiorentina | Torino 0 vs 0 Frosinone | Sassuolo 0 vs 3 Lecce European Championships Qualifying: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday FA Cup: Coventry City 3 vs 3 Manchester United English Championship: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday Katima Mulilo: 14° | 35° Rundu: 15° | 35° Eenhana: 16° | 36° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 16° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 15° | 32° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 30° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 20° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 09:35, High tide: 03:35, Low Tide: 21:39, High tide: 15:58 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 32km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:33, Low Tide: 21:37, High tide: 15:56 Walvis Bay: 15° | 24° Wind speed: 34km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:32, Low Tide: 21:37, High tide: 15:55 Rehoboth: 15° | 32° Mariental: 19° | 33° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 19° | 33° Lüderitz: 15° | 29° Ariamsvlei: 19° | 31° Oranjemund: 12° | 20° Luanda: 26° | 28° Gaborone: 20° | 33° Lubumbashi: 14° | 27° Mbabane: 14° | 24° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 16° | 24° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 21° | 26° Windhoek: 15° | 30° Cape Town: 16° | 20° Durban: 20° | 23° Johannesburg: 18° | 28° Dar es Salaam: 24° | 26° Lusaka: 17° | 29° Harare: 15° | 30° Currency: GBP to NAD 23.85 | EUR to NAD 20.54 | CNY to NAD 2.65 | USD to NAD 19.2 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.32 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.83 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1251.05 | USD to ZAR 19.2 | USD to ZMW 26.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74010.81 Up +0.62% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1522.16 Down -0.31% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13246.66 Down -0.42% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26777.05 Down -4.86% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9132.5 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 320.80/OZ DOWN -0.0011 | Copper US$ 4.45/lb UP +0.99% | Zinc US$ 2 839.60/T UP 1.34% | Brent Crude Oil US$ 87.98/BBP DOWN -0.004 | Platinum US$ 901.31/OZ DOWN -0.0094 Sport results: Premier League: Arsenal 5 vs 0 Chelsea | Fulham 1 vs 3 Liverpool | Aston Villa 3 vs 1 Bournemouth | Crystal Palace 5 vs 2 West Ham | Everton 2 vs 0 Nottingham Forest LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca | Real Madrid 3 vs 2 Barcelona | Deportivo Alaves 2 vs 0 Atletico Madrid | Almería 1 vs 2 Villarreal | Getafe 1 vs 1 Real Sociedad SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna | Monza 1 vs 2 Atalanta | Salernitana 0 vs 2 Fiorentina | Torino 0 vs 0 Frosinone | Sassuolo 0 vs 3 Lecce European Championships Qualifying: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday FA Cup: Coventry City 3 vs 3 Manchester United English Championship: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday Weather: Katima Mulilo: 14° | 35° Rundu: 15° | 35° Eenhana: 16° | 36° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 16° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 15° | 32° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 30° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 20° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 09:35, High tide: 03:35, Low Tide: 21:39, High tide: 15:58 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 32km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:33, Low Tide: 21:37, High tide: 15:56 Walvis Bay: 15° | 24° Wind speed: 34km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:32, Low Tide: 21:37, High tide: 15:55 Rehoboth: 15° | 32° Mariental: 19° | 33° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 19° | 33° Lüderitz: 15° | 29° Ariamsvlei: 19° | 31° Oranjemund: 12° | 20° Luanda: 26° | 28° Gaborone: 20° | 33° Lubumbashi: 14° | 27° Mbabane: 14° | 24° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 16° | 24° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 21° | 26° Windhoek: 15° | 30° Cape Town: 16° | 20° Durban: 20° | 23° Johannesburg: 18° | 28° Dar es Salaam: 24° | 26° Lusaka: 17° | 29° Harare: 15° | 30° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.85 | EUR to NAD 20.54 | CNY to NAD 2.65 | USD to NAD 19.2 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.32 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.83 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1251.05 | USD to ZAR 19.2 | USD to ZMW 26.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74010.81 Up +0.62% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1522.16 Down -0.31% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13246.66 Down -0.42% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26777.05 Down -4.86% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9132.5 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 320.80/OZ DOWN -0.0011 | Copper US$ 4.45/lb UP +0.99% | Zinc US$ 2 839.60/T UP 1.34% | Brent Crude Oil US$ 87.98/BBP DOWN -0.004 | Platinum US$ 901.31/OZ DOWN -0.0094